Bài Tiểu luận môn kinh tế phát triển Chất lượng tăng trưởng kinh tế tỉnh bình phước

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ LUẬT KHOA KINH TẾ TIỂU LUẬN CHẤT LƯỢNG TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ TỈNH BÌNH PHƯỚC MÔN HỌC KINH TẾ PHÁT TRIỂN GVHD PGS TS Nguyễn Chí H

ải LỚP K11401T NHÓM 1 THÀNH VIÊN Nguyễn Ngọc Chân K114010006 Nguyễn Thị Hồng Ngọc K114030409 TP HCM THÁNG 42014 Tiểu luận mới nhất 2023 MỤC LỤC MỞ ĐẦU 2 C

HƯƠNG 1 CƠ SỞ L LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ1 11 L luận chung về chất lượng tăng trưởng kinh tế1 111 Tăng trưởng kinh tế1 112 Các quan điểm về chất lượng tăng trưởng kinh tế1 113 Các chỉ tiêu phản ánh chất lượng tăng trưởng kinh tế3 114 Các nhân tố ảnh hưởng tới chất lượng tăng trưởng kinh tế8 CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ Ở BÌNH PHƯỚC 1 21 Tình hình tăng trưởng kinh tế ở Bình Phước11 211 Giới thiệu khái quát về Bình Phước11 212 Khái quát tình hình tăng trưởng kinh tế ở Bình Phước12 22 Phân tích chất lượng tăng trưởng kinh tế ở Bình Phước15 221 Phân tích hiệu quả sử dụng các yếu tố sản xuất15 222 Phân tích chuyển dịch cơ cấu kinh tế của Bình Phước23 223 Phân tích chất lượng tăng trưởng kinh tế với khả năng đảm bảo cơ sở hạ tầng 26 224 Phân tích chất lượng tăng trưởng kinh tế với các vấn đề môi trường28 225 Phân tích về năng lực cạnh tranh tăng trưởng30 23 Đánh giá chung33 231 Những thành tựu33 232 Những hạn chế33 CHƯƠNG 3 ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ Ở BÌNH PHƯỚC34 31 Định hướng và mục tiêu nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế34 32 Giải pháp 36 1 Tiểu luận mới nhất 2023 2 Tiểu luận mới nhất 2023 MỞ ĐẦU 1 Tính cấp thiết của đề tài Những năm gần đây khi mà nền kinh tế có những khởi sắc nhất định bên cạnh việc quan tâm đến tăng trưởng kinh tế ở mặt tăng lên về số lượng thu nhập tăng thêm thì người ta bắt đầu quan tâm đến mặt chất lượng của những con số này nói cách khác là người ta quan tâm nhiều hơn đến chất lượng tăng trưởng kinh tế Có nhiều quan niệm khác nhau về chất lượng tăng trưởng kinh tế Nhưng nhìn chung tất cả đều hướng tới phản ánh nền kinh tế đạt tốc độ tăng trưởng cao duy trì trong một thời gian dài gắn với quá trình nâng cao chất lượng nguồn nhân lực bảo vệ môi trường nâng cao hiệu quả quản l của Nhà nước phúc lợi xã hội được cải thiện giảm số người nghèo đói Tuy nhiên tăng trưởng kinh tế cũng tồn tại mặt trái của nó chúng ta đã biết nhiều đến tình trạng khai thác quá mức tài nguyên thiên nhiên ô nhiễm môi trường phân hóa giàu nghèo văn hóa xã hội không theo kịp phát triển kinh tế Đó là l do vì sao các quốc gia các địa phương thường hay chú trọng đến vấn đề chất lượng tăng trưởng kinh tế trong các kế hoạch phát triển của mình Bình Phước là một tỉnh thuộc miền Đông Nam bộ nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam diện tích khoảng 6871 5 km2 có 2604 km đường biên giới giáp với vương quốc Campuchia Tỉnh là cửa ngõ cầu nối của vùng Đông Nam bộ với Tây Nguyên và Campuchia Thế mạnh của tỉnh là cây công nghiệp điều hồ tiêu cà phê cao su ngoài ra tỉnh còn là nơi tập trung nhiều khu công nghiệp trọng điểm Trong những năm gần đây kinh tế Bình Phước nằm trong nhóm 10 tỉnh có tăng trưởng cao nhất cả nước Năm 2013 kinh tế Bình Phước tiếp tục duy trì được tăng trưởng tương đối cao GDP của địa phương ước tính tăng 959 thu nhập bình quân đầu ngườinăm đạt trên 416 triệu đồng tăng khoảng 94 so với năm 2012 Theo thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng kết quả mà Bình Phước đạt được trong thời gian qua là khá toàn diện 3 Tiểu luận mới nhất 2023 Với vị thế là một vùng đất hứa cho phát triển kinh tế xã hội trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam trong tương lai Binh Phước đang đứng trước thời cơ tăng trưởng rất lớn nhưng cũng phải đối mặt với những thách thức không hề nhỏ của tăng trưởng bền vững Thêm vào đó vấn đề chất lượng tăng trưởng kinh tế hiện nay đang thu hút rất nhiều sự quan tâm của các nhà khoa học kinh tế Đã có rất nhiều công trình nghiên cứu sách báo bài viết tiếp cận vấn đề này dưới nhiều góc độ khác nhau từ tổng quan tình hình cho đến từng chỉ tiêu từ trên quy mô tổng thể quốc gia đến cụ thể từng địa phương Tuy nhiên qua nghiên cứu tổng quan vẫn chưa có đề tài nào nghiên cứu về chất lượng tăng trưởng kinh tế ở một tỉnh giàu tiềm năng như Bình Phước Vì thế nghiên cứu về Chất lượng tăng trưởng kinh tế của tỉnh Bình Phước trong thời điểm này để kịp thời đưa ra các giải pháp hướng đi đúng đắn cho sự phát triển của địa phương là một vấn đề vô cùng cấp thiết 2 Tổng quan tình hình nghiên cứu Về chất lượng tăng trưởng kinh tế nói chung thời gian qua trên thế giới và ở cả Việt Nam cũng đã có nhiều đề tài nhiều nhà khoa học kinh tế đề cập tới vấn đề này Trên thế giới một số nhà kinh tế học như G Beckeer RLucas JStiglitz từ những nghiên cứu của mình đã đưa ra những quan điểm về tăng trưởng kinh tế cũng như chất lượng tăng trưởng kinh tế Từ những quan điểm đó đã mở rộng ra và hình thành nên khái niệm tăng trưởng kinh tế và chất lượng tăng trưởng kinh tế cũng như bộ các tiêu chuẩn của chúng Ở Việt Nam cũng có rất nhiều các đề tài về chất lượng tăng trưởng kinh tế không chỉ xét trên quy mô quốc gia mà còn có cả các đề tài đánh giá chất lượng tăng trưởng kinh tế ở một địa phương cụ thể Chất lượng tăng trưởng kinh tế trên quy mô quốc gia có thể thấy nổi trội lên là các đề tài như Một số quan niệm về chất lượng tăng trưởng kinh tế của Thịnh Văn Khoa bài viết đã nêu ra một số quan niệm thường gặp về chất lượng tăng trưởng kinh tế và phân tích từng quan điểm trong từng trường hợp nhất định 4 Tiểu luận mới nhất 2023 GS TS Đỗ Đức Bình Chất lượng tăng trưởng kinh tế Việt Nam dưới góc độ hiệu quả và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế hiện trạng và một số giải pháp Công trình đã đánh giá chất lượng kinh tế Việt Nam dưới góc độ hiệu quả và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế từ đó đưa ra các giải pháp cụ thể GSTS Phó Chủ tịch Hội đồng L luận Trung ương Vũ Văn Hiền bài viết Phát triển bền vững ở Việt Nam mục Nghiên cứu trao đổi tạp chí Cộng Sản Bài viết đưa ra cái nhìn tổng quan vể phát triển bền vững từ đó liên hệ thực trạng ở Việt Nam đặt ra những vấn đề nổi bật và hướng đi đột phá để giải quyết PGSTS Nguyễn Thế Chinh Nâng cao chất lượng tăng trưởng hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế gắn với khai thác sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên Công trình nghiên cứu vai trò quan trọng của việc khai thác sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên đối với chất lượng tăng trưởng kinh tế và đưa ra những biện pháp nhằm nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế gắn với khai thác sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên Về cụ thể ở các địa phương có các công trình như Nguyễn Văn Đoàn Giải quyết vấn đề xã hội trong tăng trưởng kinh tế ở Vĩnh Phúc Đề tài nghiên cứu chất lượng tăng trưởng kinh tế ở khía cạnh giải quyết các vấn đề xã hội Bên cạnh đó tác giả còn đưa ra hướng đi cho tỉnh Vĩnh Phúc trong giải quyết các vấn đề xã hội nhằm nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế Phạm Văn Binh Các giải pháp nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế tỉnh Gia Lai Từ thực trạng ở tỉnh Gia Lai đề tài tập trung đưa ra những giải pháp đồng bộ từ thể chế đến mối trường nhầm nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế ở Gia Lai TS Đỗ Phú Trần Tình Nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế ở thành phố Hồ Chí Minh trong hội nhập kinh tế quốc tế Đề tài phân tích sâu thực trạng chất lượng tăng trưởng kinh tế ở thành phố Hồ Chí Minh trên nhiều mặt từ đó đưa ra các giải pháp để nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế trên địa bàn 3 Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài 5 Tiểu luận mới nhất 2023 Mục đích của tiểu luận là làm rõ cơ sở l thuyết và thực trạng về chất lượng tăng trưởng kinh tế ở Bình Phước trong thời gian qua Từ đó đề xuất các kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế ở Bình Phước trong thời gian sắp tới Tuy nhiên trong khuôn khổ một bài tiểu luận nhỏ chưa thể nào khai thác hết được các khia cạnh của chất lượng tăng trưởng kinh tế Dựa vào phương pháp luận và những nghiên cứu trước đây bài tiểu luận chỉ dừng lại ở 3 mục tiêu chính sau đây Trình bày cơ sở l thuyết về tăng trưởng kinh tế và chất lượng tăng trưởng kinh tế để làm cơ sở cho việc phân tích đánh giá cho trường hợp ở tỉnh Bình Phước Từ tình hình và số liệu thực tế phân tích các yếu tố và khía cạnh để có những đánh giá về chất lượng tăng trưởng kinh tế ở Bình Phước Trên cơ sở phân tích kết hợp với việc tham khảo kinh nghiệm của các địa phương các quốc gia trên thế giới sẽ đề xuất một vài kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế ở tỉnh Bình Phước 4 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 41 Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài là chất lượng tăng trưởng kinh tế ở tỉnh Bình Phước Tập trung chủ yếu vào các chỉ tiêu tăng trưởng thực tế của tỉnh để có thể phân tích đánh giá 42 Phạm vi nghiên cứu Về không gian đề tài nghiên cứu trên địa bàn tỉnh Bình Phước Về thời gian 5 Phương pháp nghiên cứu Nhóm nghiên cứu sử dụng kết hợp các phương pháp như thống kê mô tả phân tích so sánh đánh giá mô hình hóanhằm bổ sung cho nhau giúp nghiên cứu sâu và đưa ra kết quả đáng tin cậy 6 Tiểu luận mới nhất 2023 Ngoài ra nhóm còn sử dụng phương pháp thu thập tài liệu bằng cách kế thừa các kết quả nghiên cứu trước đó tổng hợp các nguồn số liệu thông qua các báo cáo tổng kết của các sở banngành trong tỉnh lấy thông tin thông qua các phương tiện thông tin đại chúng báo chí internet 6 nghĩa khoa học và thực tiễn Trước hết đề tài tổng kết và làm rõ được các khía cạnh của chất lượng tăng trưởng kinh tế về mặt phương pháp luận Về thực tiễn từ tình hình thực tế đề tài cơ bản đánh giá được tình hình chất lượng tăng trưởng kinh tế của địa phương từ đó đưa ra những kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế ở Bình Phước Ngoài ra đề tài cũng sẽ còn tồn tại nhiều khía cạnh chưa thể giải quyết được đó là điểm yếu nhưng cũng vừa là gợi mở cho các đề tài tiếp theo 7 Kết cấu của đề tài Ngoài phần mở đầu và kết luận cấu trúc bài tiểu luận được chia làm 3 chương như sau Chương 1 Cơ sở l luận về chất lượng tăng trưởng kinh tế Chương 2 Thực trạng chất lượng tăng trưởng kinh tế ở Bình Phước Chương 3 Những kiến nghị nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế ở Bình Phước 7 Tiểu luận mới nhất 2023 CHƯƠNG 1 CƠ SỞ L LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ 11 L luận chung về chất lượng tăng trưởng kinh tế 111 Tăng trưởng kinh tế Trong những giai đoạn đầu của quá trình phát triển kinh tế người ta thường quan tâm nhiều đến tăng trưởng kinh tế Trên thực tế có nhiều các quan điểm khác nhau nhưng bổ sung cho nhau về khái niệm này và tổng quan nhât có thể nói Tăng trưởng kinh tế là sự tăng thêm hay là sự gia tăng về quy mô sản lượng trong nền kinh tế trong một thời kỳ nhất định Quy mô sản lượng của nền kinh tế được thể hiện bằng tổng sản phẩm quốc nội GDP hoặc tổng sản phẩm quốc gia GNP hoặc tổng sản phẩm bình quân đầu người hoặc thu nhập bình quân đầu người Nói vậy có nghĩa là tăng trưởng kinh tế là sự tăng thêm hay gia tăng của các chỉ tiêu nêu trên của nền kinh tế trong một thời kỳ nhất định Nếu thể hiện sự tăng trưởng của nền kinh tế thông qua các chỉ số như GDP hoặc GNI thì chỉ là đơn thuần thể hiện việc mở rộng sản lượng quốc gia của một nước Còn tăng trưởng kinh tế thể hiện bằng các chỉ số bình quân đầu người có nghĩa là người ta muốn nói đến sự tăng trưởng mức sống của quốc gia đó Ở cách thứ hai người ta có thể so sánh giữa các quốc gia với nhau Tăng trưởng kinh tế là tiền đề vật chất để quốc gia giảm bớt trình trạng đói nghèo khắc phục lạc hậu hướng tới giàu có thịnh vượng Nhờ vậy mức sống của người dân sẽ được cải thiện kéo theo phát triển kinh tế xã hội Khi nền kinh tế có sự tăng trưởng sẽ giúp các quốc gia giải quyết được các vấn đề tồn đọng về thất nghiệp cơ sở hạ tầng giáo dục y tế Hơn thế nữa tăng trưởng kinh tế còn là tiền đề vật chất cho các quốc gia củng cố an ninh quốc phòng củng cố chế độ chính trị tăng uy tín và vai trò quản l của nhà nước đối với xã hội 112 Các quan điểm về chất lượng tăng trưởng kinh tế Tuy nhiên tăng trưởng kinh tế còn có mặt trái của nó sẽ là không nên nếu theo đuổi tăng trưởng bằng mọi giá Thực tế cho thấy tăng trưởng kinh tế quá nóng sẽ dẫn đến những bất ổn trong ổn định kinh tế vĩ mô không những thế còn tác động đến 1 Tiểu luận mới nhất 2023 môi trường sử dụng không hiệu quả các nguồn lực của xã hội Vì thế hiện nay ngoài việc quan tâm đến tăng trưởng kinh tế ở khía cạnh số lượng người ta còn quan tâm đến chất lượng của tăng trưởng kinh tế Song để làm rõ khái niệm chất lượng tăng trưởng kinh tế không phải là vấn đề dễ dàng bởi cho đến hiện nay vẫn còn nhiều quan điểm khác nhau về vấn đề này Có thể thấy quan niệm thường gặp nhất là chất lượng tăng trưởng kinh tế là phát triển bền vững Theo khái niệm của Ủy ban quốc tế về Môi trường và Phát triển WCED Phát triển bền vững la sư phát triển đap ưng đươc cac nhu câu cua thê hê hiên tai nhưng không trơ ngai cho viêc đap ưng cac nhu câu cua cac thê hê mai sau Hay rõ hơn Hôi nghị Thương đinh thê giơi vê phát triển bên vững tai Nam Phi năm 2002 đưa ra khái niệm Phát triển bền vững la qua trinh phát triển co sư kêt hơp chăt che hơp ly hai hoa giưa ba măt cua sư phát triển đo la phát triển bền vững vê kinh tê phát triển bền vững vê xã hội va phát triển bền vững vê môi trương Theo quan điểm này thì chất lượng tăng trưởng kinh tế không chỉ hiểu là duy trì tốc độ tăng trưởng cao và lâu dài như nhiều người thường hiểu mà rộng hơn chất lượng tăng trưởng kinh tế gắn liền với phát triển bền vững theo nghĩa chú trọng đến cả ba thành tố kinh tế xã hội và môi trường Thứ hai là đánh giá chất lượng tăng trưởng kinh tế theo quan niệm hiệu quả Theo quan niệm này chất lượng tăng trưởng kinh tế được đánh giá theo nguồn gốc của tăng trưởng Đối với tăng trưởng theo chiều rông nguồn gốc của tăng trưởng là vốn lao động và khai thác tài nguyên đối với tăng trưởng theo chiều sâu nguồn gốc của tăng trưởng lại là thể hiện ở tăng năng suất lao động hiệu quả sử dụng vốn sản xuất nâng cao với thước đo tổng hợp năng suất các nhân tố tổng hợp TFP tăng lên Vậy chất lượng tăng trưởng kinh tế chính là việc sử dụng có hiệu quả các nguồn lực phát triển kinh tế nêu trên Hiện nay quan điểm này chỉ phù họp để nghiên cứu đối với các quốc gia phát triển khi mà người ta bắt đầu quan tâm đến tăng trưởng kinh tế theo chiều sâu Lúc đó đối với các quốc gia này yếu tố về chất lượng nhân lực công nghệ có vai trò vượt trội so với các yếu tố truyền thống như tài nguyên thiên nhiên vốn vật chất lao động nhiều và rẻ Điều đó cũng chỉ ra rằng để tăng trưởng có hiệu quả kinh tế cao 2 Tiểu luận mới nhất 2023 trong điều kiện hiện nay cần đầu tư nâng cao chất lượng ngành giáo dục đào tạo khoa học công nghệ nghiên cứu và triển khai Quan niệm chất lượng tăng trưởng kinh tế là nâng cao phúc lợi của công dân và gắn liền tăng trưởng với công bằng xã hội Theo quan điểm này người ta dùng khả năng đáp ứng phúc lợi cho nhân dân làm thước đo cho chất lượng tăng trưởng kinh tế tăng trưởng tạo nên của cải cho xã hội và chất lượng của tăng trưởng gắn liền với việc sử dụng các của cải đó cho phúc lợi xã hội như thế nào Cần phải nói thêm ở đây phúc lợi không chỉ thể hiện ở thu nhập bình quân đầu người mà còn là chất lượng cuộc sống môi trường xã hội môi trường tự nhiên cơ hội học tập và chăm lo sức khỏe công bằng xã hội thể hiện ở nhiều chỉ tiêu như hệ số Gini về giáo dục thu nhập và tỷ lệ người nghèo trong xã hội Có vẻ như quan điểm này được đề cao nhất Quan niệm chất lượng cơ cấu kinh tế là cơ cấu kinh tế và chuyển dịch cơ cấu kinh tế Đây là quan điểm xuất phát từ coi chất lượng sự vật là sự biến đổi cơ cấu bên trong của sự vật không gắn chất lượng sự vật với mục đích tồn tại bối cảnh môi trường điều kiện mà sự vật tồn tại hoặc các sự vật có mối liên hệ tác động mật thiết với nhau Cơ cấu tăng trưởng thể hiện ở chỉ tiêu điểm phần trăm đóng góp của các ngành vào tăng trưởng và chỉ tiêu tỷ trọng đóng góp của mỗi bộ phận trong 100 mức tăng trưởng Cơ cấu tăng trưởng còn có thể xét theo khu vực thể chế thành phần kinh tế vùng miền và theo yếu tố sản xuất vốn lao động yêú tố năng suất tổng hợp TFP Ngoài các quan điểm được nêu trên khái niệm chất lượng tăng trưởng kinh tế còn được xem xét trên các khía cạnh năng lực cạnh tranh của nền kinh tế thể chế dân chủ trong môi trường chính trị xã hội của nền kinh tế Nhưng tạm thời những quan điểm nêu trên là những quan điệm trọng yếu nhất góp phần hoàn thiện khái niệm chất lượng kinh tế nói chung Đối với từng điều kiện tăng trưởng ở từng quốc gia khác nhau mà người ta xem xét tăng trưởng kinh tế theo quan niệm nào Với khuôn khổ một bài tiểu luận và vchir xem xét trên quy mô một tỉnh như ở Bình Phước nhóm nghiên cứu xin chỉ xem xét chất lượng tăng trưởng kinh tế theo phạm vi hẹp nghĩa là chỉ xem xét qua các chỉ tiêu phản ánh hiệu quả đạt được mặt số lượng của tăng trưởng và khả năng duy trì nó trong dài hạn Cụ thể là nghiên cứu về các tiêu chí như hiệu quả sử dụng vốn 3 Tiểu luận mới nhất 2023 lao động hệ số sử dụng vốn TFP cũng như cơ cấu của các yếu tố đầu vào trong tăng trưởng kinh tế 113 Các chỉ tiêu phản ánh chất lượng tăng trưởng kinh tế 1131 Nhóm chỉ tiêu phản ánh hiệu quả sử dụng các yếu tố sản xuất Thứ nhất chỉ tiêu hiệu quả sử dụng lao động Năng suất lao động là chỉ tiêu đo lường hiệu quả sử dụng lao động đặc trưng bởi quan hệ so sánh giữa một chỉ tiêu đầu ra kết quả sản xuất với lao động để sản xuất ra nó Năng suất lao động là một trong những yếu tố quan trọng tác động tới sức cạnh tranh đặc biệt năng suất lao động lại phản ánh yếu tố chất lượng người lao động yếu tố cốt lõi của sự phát triển trong sự cạnh tranh toàn cầu sự phát triển của khoa học công nghệ và nền kinh tế tri thức hiện nay Định nghĩa của tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế OCED về năng suất lao động đó là tỷ số giữa sản lượng đầu ra với số lượng đầu vào được sử dụng Thước đo sản lượng đầu ra thường là GDPGross Domestic Product hoặc GVA Gross Value Added tính theo giá cố định điều chỉnh theo lạm phát Ba thước đo thường sử dụng nhất của lượng đầu vào là thời gian làm việc sức lao động và số người tham gia lao động Từ đó ta có công thức sau Năng suất lao động GVA hoặc GDP theo giá so sánhSố lao động Năng suất lao động phản ánh năng lực tạo ra của cải hay hiệu suất của lao động cụ thể trong quá trình sản xuất đo bằng số sản phẩm lượng giá trị sử dụng hay lượng giá trị được tạo ra trong một đơn vị thời gian hay đo bằng lượng thời gian lao động hao phí để sản xuất ra một đơn vị thành phẩm Năng suất lao động là chỉ tiêu quan trọng nhất thể hiện tính chất và trình độ tiến bộ của một tổ chức một đơn vị sản xuất hay của một phương thức sản xuất Năng suất lao động được quyết định bởi nhiều nhân tố như trình độ thành thạo của người lao động trình độ phát triển khoa học và áp dụng công nghệ sự kết hợp xã hội của quá trình sản xuất quy mô và tính hiệu quả của các tư liệu sản xuất các điều kiện tự nhiên 4 Tiểu luận mới nhất 2023 Thứ hai chỉ tiêu phản ánh hiệu quả sử dụng vốn Vốn đầu tư là yếu tố vật chất quyết định tốc độ tăng trưởng kinh tế Nhưng tăng trưởng kinh tế không chỉ dựa vào lượng vốn đầu tư nhiều hay ít mà quan trọng hơn là dựa vào hiệu quả sử dụng của lượng vốn này cao hay thấp Một trong những chỉ tiêu quan trọng để đo lường hiệu quả sử dụng vốn là hệ số ICOR Incremental Capital Output Ratio hiệu quả sử dụng vốn sản phẩm gia tăng Hệ số này cho biết để tăng thêm một đơn vị hay một phần trăm GDP cần phải tăng thêm bao nhiêu đơn vị hoặc bao nhiêu phần trăm GDP vốn đầu tư thực hiện Hệ số này phản ánh hiệu quả sử dụng vốn đầu tư dẫn tới tăng trưởng kinh tế Nếu hệ số ICOR thấp tức là hiệu quả sử dụng vốn đầu tư cao và ngược lại Tuy nhiên theo quy luật hiệu quả cận biên của tư bản có khuynh hướng giảm dần khi nền kinh tế tăng trưởng thì hệ số ICOR sẽ tăng lên tức là để duy trì cùng một tốc độ tăng trưởng thì giai đoạn sau cần một tỷ lệ vốn đầu tư so với GDP cao hơn Có hai cách để tính hệ số ICOR Thứ nhất ICOR I1 Y 1Y 0 Trong đó I1 là tổng vốn đầu của năm nghiên cứu tính theo giá thực tế hoặc giá so sánh Y1 là GDP của năm nghiên cứu tính theo giá thực tế hoặc giá so sánh Y0 là GDP của năm gốc tính theo giá thực tế hoặc giá so sánh Hệ số ICOR tính theo phương pháp này thể hiện Để GDP tính theo giá thực tế hoặc giá so sánh tăng 1 đồng đòi hỏi phải có bao nhiêu đồng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội tính theo giá thực tế hoặc giá so sánh I Y Thứ hai ICOR g Trong đó 5 Tiểu luận mới nhất 2023 IY là tỷ lệ vốn đầu tư so với GDP Gy là tốc độ tăng GDP Hệ số ICOR tính theo phương pháp này thể hiện Để GDP tăng 1 đòi hỏi tỷ lệ vốn đầu tư phát triển so với GDP phải đạt bao nhiêu Thứ ba chỉ tiêu phản ánh đóng góp của khoa học công nghệ trình độ quản l đối với tăng trưởng kinh tế TFP Khi phân tích các chỉ tiêu phản ánh hiệu quả sử dụng các nguồn lực thì một trong nhân tố không thể không nhắc đến là tác động của khoa học công nghệ và trình độ quản l Ngày nay để đánh giá tác động của các yếu tố này người ta thường dùng chỉ tiêu nhân tố năng suất tổng hợp Năng suất các nhân tố tổng hợp viết tắt tiếng Anh là TFP Total Factor Productivity là chỉ tiêu phản ánh kết quả sản xuất mang lại do nâng cao hiệu quả sử dụng vốn và lao động các nhân tố hữu hình nhờ vào tác động của các nhân tố vô hình như đổi mới công nghệ hợp l hoá sản xuất cải tiến quản l nâng cao trình độ lao động của công nhânvv gọi chung là các nhân tố tổng hợp Tốc độ tăng năng suất các nhân tố tổng hợp phản ánh tốc độ tiến bộ khoa học công nghệ là chỉ tiêu tổng hợp phản ảnh sự nhanh chậm của tiến bộ khoa học công nghệ trong một thời gian nhất định Nhân tố năng suất tổng hợp được coi là yếu tố chất lượng của tăng trưởng hay tăng trưởng theo chiều sâu Nếu nhân tố năng suất tổng hợp tăng nhanh và chiếm tỷ trọng đóng góp cao cho tăng trưởng kinh tế thì sẽ đảm bảo duy trì tăng trưởng kinh tế trong dài hạn tránh được những biến động từ yếu tố bên ngoài Để tính tác động của TFP đến tăng trưởng kinh tế người ta thường sử dụng hàm sản xuất Cobb Douglas để tính toán Y AKL1 Y là biến số về sản lượng của nền kinh tế thường tính bằng GDP theo giá cố định K là biến số về vốn 6 Tiểu luận mới nhất 2023 L là biến số về lao động A là TFP Hàm này có thể chuyển sang hàm tuyến tính bằng cách logarit hóa hai về như sau LnY lnA lnK lnL Trong đó là các số lũy thừa phản ánh tỷ lệ cận biên của các yếu tố đầu vào Mô hình này xác định tác động của tốc độ tăng vốn là lao động đối với tốc độ tăng trưởng kinh tế và phần còn lại của tăng trưởng kinh tế là do TFP nhân tố năng suất tổng hợp Thông thường để tính toán người ta dùng hồi quy mô hình kinh tế lượng cho hàm sản xuất Cobb Douglas bằng phần mềm Eviews để xác định đóng góp của từng nhân tố trong tăng trưởng 1132 Chỉ tiêu phản ánh sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế Cơ cấu kinh tế là một tổng thể hợp thành bởi nhiều yếu tố kinh tế của nền kinh tế quốc dân giữa chúng có mối quan hệ hữu cơ những mối quan hệ qua lại cả về số lượng và chất lượng trong những không gian điều kiện kinh tế xã hội cụ thể chúng vận động vào những mục tiêu nhất định Cơ cấu kinh tế luôn thay đổi theo từng thời kỳ phát triển bởi các yếu tố hợp thành cơ cấu kinh tế không cố định Sự thay đổi cơ cấu kinh tế từ trạng thái này sang trạng thái khác cho phù hợp với môi trường phát triển gọi là sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế Mục đích của việc chuyển dịch này là cải tạo cơ cấu cũ lạc hậu chưa phù hợp để xây dựng cơ cấu mới tiên tiến hoàn thiện và bổ sung cơ cấu cũ nhằm biến cơ cấu cũ thành cơ cấu mới hiện đại và phù hợp hơn Chuyển dịch cơ cấu kinh tế thể hiện trình độ phát triển của nền kinh tế sự liên kết phối hợp giữa các bộ phận hợp thành ở trình độ càng cao thì sự phát triển hài hòa được đảm bảo Người ta thường phân tích cơ cấu kinh tế theo các góc độ 7 Tiểu luận mới nhất 2023 Powered by TCPDF wwwtcpdforg