Luận văn Phân tích cấu trúc tài chính Công ty cổ phần Cao su Đồng Phú

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ LÊ THỊ THƯƠNG HUYỀN PHÂN TÍCH CẤU TRÚC TÀI CHÍNH CÔNG TY CỔ PHẦN CAO SU ĐỒNG PHÚ LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀ

I CHÍNH NGÂN HÀNG ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ LÊ THỊ THƯƠNG HUYỀN PHÂN TÍCH CẤU TRÚC TÀI CHÍNH CÔNG TY CỔ PHẦN CAO SU ĐỒNG PHÚ Chuy

ên ngành: Tài chính ngân hàng Mã số: 60340201 LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. TRẦN THỊ THANH TÚ LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan bản luận văn là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của tôi. Các số liệu, kết quả đưa ra trong luận văn là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng. Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình. LỜI CẢM ƠN Qua những năm tháng học tập chương trình đào tạo sau đại học, tôi đã được trang bị những kiến thức vô cùng quý báu, làm hành trang bước vào cuộc sống và quá trình công tác. Nhân dịp hoàn thành quyển luận văn, tôi xin gửi lời biết ơn chân thành đến quý Thầy, Cô Giảng viên Trường Đại học Kinh tế Đại học Quốc gia Hà Nội đã tận tình giảng dạy và hướng dẫn cho tôi nhiều kiến thức quý báu trong suốt thời gian theo học lớp Tài chính ngân hàng 2, niên khóa 2014-2016. Xin cảm ơn chân thành đến PGS.TS Trần Thị Thanh Tú đã tận tình hướng dẫn tôi hoàn thành luận văn này. Tôi cũng xin cảm ơn đến các Giáo sư Tiến sĩ, các nhà nghiên cứu đã có những công trình nghiên cứu trên lĩnh vực cấu trúc tài chính đã tiếp sức cho tôi tư liệu để tôi hoành thành luận văn này và tôi xin hứa sẽ vận dụng những kiến thức đó vào thực tiễn một cách thiết thực nhất. Trân trọng! MỤC LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT i DANH MỤC BẢNG ii DANH MỤC HÌNH.iii MỞ ĐẦU.1 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CẤU TRÚC TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP5 1.1 Tổng quan nghiên cứu về cấu trúc tài chính doanh nghiệp: 5 1.1.1 Các công trình nghiên cứu về cấu trúc tài chính doanh nghiệp đã thực hiện 5 1.1.2 Khoảng trống và hướng nghiên cứu của luận văn:. 8 1.2 Cơ sở lý luận về cấu trúc tài chính doanh nghiệp:.9 1.2.1 Khái niệm: 9 1.2.2 Các chỉ tiêu phản ánh cấu trúc tài chính doanh nghiệp:. 18 1.2.3 Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả cấu trúc tài chính doanh nghiệp:. 20 1.2.4. Các nhân tố tác động đến cấu trúc tài chính doanh nghiệp: 30 CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CẤU TRÚC TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP.37 2.1. Phương pháp luận. 37 2.2. Phương pháp cụ thể 38 2.2.1. Phương pháp thu thập dữ liệu:. 38 2.2.2. Phương pháp xử lý và phân tích dữ liệu: 40 2.2.3. Phương pháp tổng hợp và so sánh: 42 CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG CẤU TRÚC TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN CAO SU ĐỒNG PHÚ GIAI ĐOẠN 2011-2015. 44 3.1. Khái quát về nghành cao su và Công ty Cổ phần Cao su Đồng Phú:.44 3.1.1. Khái quát về nghành cao su Việt Nam:. 44 3.1.2. Tổng quan về công ty Cổ phần Cao su Đồng Phú:. 48 3.2. Phân tích cấu trúc tài chính Công ty Cổ phần Cao su Đồng Phú giai đoạn 2010-201554 3.2.1 Đặc điểm cấu trúc tài chính Công ty cổ phần Cao su Đồng Phú 54 3.2.2. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả cấu trúc tài chính của công ty:. 62 3.2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến cấu trúc tài chính của Công ty Cổ phần Cao su Đồng Phú:. 74 3.3. Đánh giá cấu trúc tài chính Công ty Cổ phần Cao su Đồng Phú:.78 3.3.1. Thành công:78 3.3.2. Hạn chế. 80 3.3.3. Nguyên nhân của hạn chế. 81 CHƯƠNG 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CẤU TRÚC TÀI CHÍNH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN CAO SU ĐỒNG PHÚ 84 4.1. Định hướng cấu trúc tài chính của công ty trong thời gian tới:84 4.2. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện cấu trúc tài chính tại Công ty Cổ phần Cao su Đồng Phú: 85 4.2.1. Thiết lập mô hình các nhân tố ảnh hưởng tới cấu trúc tài chính: 86 4.2.2. Tận dụng các lợi thế huy động vốn từ thị trường trái phiếu. 87 4.2.3. Thành lập bộ phận quản trị vốn của công ty:. 88 4.2.4.Đa dạng hoá các hình thức huy động vốn và mở rộng mối quan hệ tín dụng: 89 4.2.5. Hoàn thiện công tác kế toán, lập báo cáo tài chính kết hợp phân tích dự báo: 90 4.2.6. Đánh giá ảnh hưởng của cấu trúc tài chính đến ROE bằng mô hình Dupont để xác định cụ thể giải pháp hiệu quả cho công ty: 66 4.3. Kiến nghị 92 4.3.1. Kiến nghị với công ty:. 92 4.3.2. Kiến nghị với Nhà nước:. 93 ́ KÊ T LUÂN .98 TÀI LIỆU THAM KHẢO 100 PHỤ LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT STT Ký hiệu Nguyên nghĩa 1 BCĐKT Bảng cân đối kế toán 2 BCTC Báo cáo tài chính 3 CAPM Mô hình định giá tài sản vốn 4 CK Cuối kỳ 5 CP Cổ phần 6 CTTC Cấu trúc tài chính 7 DN Doanh nghiệp 8 DPR Công ty cổ phần cao su Đồng Phú 9 DTT Doanh thu thuần 10 ĐK Đầu kỳ 11 EPS Thu nhập trên mỗi cổ phần 12 HRC Công ty cổ phần cao su Hoà Bình 13 LNST Lợi nhuận sau thuế 14 LNTT Lợi nhuận trước thuế 15 PHR Công ty cổ phần cao su Phước Hoà 16 P/E Tỷ lệ giữa giá thị trường và lợi nhuận ròng 17 ROA trên mỗi cổ phần Khả năng sinh lời trên tài sản 18 ROE Khả năng sinh lời trên vốn chủ sở hữu 19 SXKD Sản xuất kinh doanh 20 TNC Công ty cổ phần cao su Thống Nhất 21 TRC Công ty cổ phần cao su Tây Ninh 22 TT Thanh toán 23 VCSH Vốn chủ sở hữu 24 WACC Chi phí sử dụng vốn bình quân DANH MỤC BẢNG STT Bảng 1 Bảng 2.1 2 Bảng 3.1 3 Bảng 3.2 4 Bảng 3.3 5 Nội dung Các công thức sử dụng trong phân tích tài chính Một số chỉ tiêu kinh tế tài chính của Công ty trong 5 năm 2011-2015 Một số chỉ tiêu tính tỷ suất tính tỷ suất lợi nhuận của Công ty trong 5 năm 2011-2015: Trang 41 50 52 54 Bảng 3.4 Đặc điểm nguồn vốn của công ty trong 5 năm 2011-2015 Chỉ tiêu hệ số nợ của các Công ty cùng nghành 6 Bảng 3.5 Chỉ tiêu hệ số tự tài trợ của các Công ty cùng nghành 57 7 Bảng 3.6 Bảng phân tích tỷ lệ nợ dài hạn của Công ty 2011-2015 59 8 Bảng 3.7 Bảng tỷ trọng các khoản nợ ngắn hạn cuả Công ty 60 9 Bảng 3.8 Phân tích khả năng sinh lời của Công ty 62 10 Bảng 3.9 Chỉ số ROA, ROE trung bình ngành cao su 64 11 Bảng 3.10 65 12 Bảng 3.11 So sánh chỉ tiêu ROA, ROE của các doanh nghiệp cao su Bảng phân tích ROE bằng mô hình DUPONT 13 Bảng 3.12 Phân tích mối quan hệ giữa EBIT và EPS 68 14 Bảng 3.13 15 Bảng 3.14 16 Bảng 3.15 Mối tương quan giữa ROE và WACC 73 17 Bảng 3.16 Bảng tính quy mô Công ty 2011-2015 77 18 Bảng 3.17 Khả năng thanh toán của công ty giai đoạn 2011-2015 78 Bảng tính chi phí sử dụng bình quân vốn WACC theo mô hình CAPM Tính chi phí sử dụng vốn trung bình nghành cao su WACC giai đoan 2011-2015 56 66 69 70 DANH MỤC HÌNH STT Hình Nội dung Trang 1 Hình 3.1 Đồ thị biến động DTT và LNST của công ty 2011-2015 51 2 Hình 3.2 Đồ thị biểu thị cấu trúc tài chính của công ty 2011-2015 54 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Hiện nay, trong bối cảnh nền kinh tế thế giới đang khủng hoảng, nền kinh tế Việt Nam cũng gặp nhiều khó khăn gây ảnh hưởng không nhỏ đến các doanh nghiệp. Trong khi sự cạnh tranh thị trường kinh doanh ngày càng gay gắt, để có được các quyết định kinh doanh đúng đắn trong thời điểm hiện tại, doanh nghiệp nào cũng quan tâm tới tình hình tài chính của mình. Đây được coi là vấn đề cấp bách hàng đầu để đảm bảo sự tồn tại và phát triển bền vững của doanh nghiệp. Vốn là nhân tố cần thiết trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Từ tình hình thực tế đó, việc lựa chọn cho mình một cấu trúc tài chính hợp lý có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với doanh nghiệp, quyết định tới mối quan hệ giữa lợi nhuận và rủi ro. Một cấu trúc tài chính vững chắc phải đạt được sự cân bằng giữa rủi ro và lợi nhuận. Những nhà đầu tư luôn có nhu cầu cung ứng vốn cho doanh nghiệp có tình hình tài chính lành mạnh. Vì vậy, cấu trúc tài chính có mối quan hệ tỷ lệ thuận với hiệu quả kinh doanh và tình hình tài chính của doanh nghiệp. Để đạt được mục tiêu kinh doanh trong từng thời điểm, nhà quản trị doanh nghiệp cần phải xác định được chi phí sử dụng từng nguồn vốn để quyết định một cấu trúc tài chính tối ưu. Tuy nhiên, hiện nay các doanh nghiệp Việt Nam chưa thực sự chú trọng đến vấn đề này một cách toàn diện và sâu sắc. Doanh nghiệp nên huy động nguồn vốn như thế nào cho hiệu quả, huy động từ vốn vay ngân hàng, chiếm dụng từ các tổ chức thương mại hay phát hành thêm cổ phiếu? Một quyết định sai lầm của nhà quản trị sẽ làm tổn thất đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Việc Việt Nam tham gia Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP), hội nhập Cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC) và ký kết các hiệp định thương mại tự do khác, đã mở ra nhiều cơ hội và cũng đặt ra không ít thách thức cho ngành cao su VN trong thời gian sắp tới. Khi Việt Nam tham gia vào các tổ chức này sẽ tạo ra cho nghành cao su những cơ hội về lợi thế cạnh tranh nhập khẩu, thu hút vốn đầu tư nước ngoài, phát triển môi trường kinh doanh lành mạnh nhưng cũng buộc nghành cao su phải đối mặt với những thách thức cạnh tranh về giá, chất lượng, thương hiệu hàng hóa, nguồn nguyên liệu cao su trong nước và các sản phẩm cao su xuất khẩu sang các nước trong TPP. Vì vậy mỗi doanh nghiệp kinh doanh trong nghành này cần phải xây dựng chiến lược phát triển trung và dài hạn, tích cực cập nhật thông tin phân tích thị trường, các chính sách mới cùng với một cấu trúc tài chính tối ưu để ứng dụng vào hoạt động của doanh nghiệp một cách hiệu quả. Công ty Cổ phần Cao su Đồng Phú là một doanh nghiệp đang phát triển mạnh trong nghành cao su của Việt Nam. Tiền thân là đồn điền cao su Phú Riềng, trải qua hơn 10 năm hình thành và phát triển công ty đã đạt được mức tăng trưởng ổn định và có sức cạnh tranh cao trong thời kỳ hội nhập kinh tế thế giới, sản phẩm của Công ty luôn có chất lượng tốt và ổn định, thoả mãn được các yêu cầu khắt khe của khách hàng, trong đó có những khách hàng truyền thống là các tập đoàn chế tạo vỏ xe hàng đầu thế giới như Michelin, Mitsubishi, các tập đoàn Safic Alcan, Tea Young…. Môi trường cạnh tranh trong nghành ngày càng cao, cấu trúc tài chính có ảnh hưởng lớn đến hiệu quả kinh doanh nhưng cho đến nay công ty vẫn chưa có một nghiên cứu nào chuyên sâu về phân tích cấu trúc tài chính. Nhận thức được tầm quan trọng của đề tài và hiểu sâu hơn cấu trúc tài chính của công ty nhằm đưa ra giải pháp giúp công ty hoàn thiện cấu trúc tài chính của mình,tôi quyết định chọn đề tài “Phân tích cấu trúc tài chính Công ty Cổ phần Cao su Đồng Phú”cho luận văn thạc sỹ của mình. 2. Mục tiêu nghiên cứu: Trên cơ sở lý luận về cấu trúc vốn, cấu trúc vốn tối ưu đề cập đến mối tương quan giữa tỷ lệ nợ dài hạn và vốn chủ sở hữu, luận văn mở rộng hướng phân tích sang cả tỷ lệ nợ ngắn hạn của công ty nhằm đưa ra các giải pháp nâng cao hiệu quả cấu trúc tài chính, giảm thiểu tối đa rủi ro liên quan đến hoạt động tài trợ của doanh nghiệp. Nghiên cứu của đề tài cũng là cơ sở để Công ty Cổ phần Cao su Đồng Phú nâng cao hiệu quả tài chính và thu hút thêm vốn đầu tư cho hoạt động kinh doanh của mình. 3. Câu hỏi nghiên cứu: Từ mục tiêu nghiên cứu của đề tài, luận văn sẽ nghiên cứu và lần lượt trả lời các câu hỏi sau: 1. Đặc điểm cấu trúc tài chính của Công ty Cổ phần Cao su Đồng Phú là gì? 2. Cấu trúc tài chính của Công ty Cổ phần Cao su Đồng Phú được đánh giá như thế nào? 3. Nhân tố nào ảnh hưởng đến cấu trúc tài chính của Công ty Cổ phần Cao su Đồng Phú? 4. Giải pháp nâng cao hiệu quả cấu trúc tài chính cho Công ty Cổ phần Cao su Đồng Phú là gì? 4. Phương pháp nghiên cứu: Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu về cấu trúc tài chính của doanh nghiệp trong nước và quốc tế để phân tích đối với Công ty Cổ phần Cao su Đồng Phú. Thông qua quá trình khảo sát, thu thập ,thống kê và phân tích các dữ liệu kết hợp với các phương pháp so sánh để rút ra các kết luận, đánh giá có căn cứ khoa học. Sự kết hợp giữa các yếu tố lý luận và thực tiễn trong nghiên cứu đề tài giúp luận văn có cái nhìn từ chi tiết đến tổng thể của vấn đề. 5. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu: - Đối tượng nghiên cứu: Nghiên cứu cấu trúc tài chính của Công ty Cổ phần Cao su Đồng Phú - Phạm vi nghiên cứu: Về không gian: Tập trung phân tích những điểm mạnh, điểm yếu trong chính sách tài trợ của Công ty Cổ phần Cao su Đồng Phú. Về thời gian: Nghiên cứu cấu trúc tài chính Công ty Cổ phần Cao su Đồng Phú giai đoạn 2011– 2015. 6. Đóng góp của đề tài: - Về lý luận: Dựa trên các lý luận cơ bản về cấu trúc vốn, cấu trúc vốn tối ưu để làm rõ thêm cấu trúc tài chính của Doanh nghiệp. - Về thực tiễn: Thông qua việc đánh giá thực trạng cấu trúc vốn, cấu trúc vốn tối ưu của công ty (chỉ đề cập đến nợ dài hạn), luận văn sẽ mở rộng phân tích về tỷ lệ nợ ngắn hạn để làm rõ đặc điểm cấu trúc tài chính của Công ty Cổ phần Cao su Đồng Phú giai đoạn 2011 – 2015. Trên cơ sở phân tích thực trạng, luận văn đề xuất các giải pháp hoàn thiện cấu trúc tài chính của công ty, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động huy động và sử dụng các nguồn vốn nhằm tối đa hóa lợi nhuận trong thời gian tới. 7. Kết cấu luận văn: Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn được viết thành 4 chương. Chương 1: Tổng quan nghiên cứu và cơ sở lý luận về cấu trúc tài chính Doanh nghiệp. Chương 2: Phương pháp nghiên cứu cấu trúc tài chính doanh nghiệp. Chương 3: Phân tích cấu trúc tài chính Công ty Cổ phần Cao su Đồng Phú giai đoạn 2011-2015 Chương 4: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện cấu trúc tài chính của Công ty Cổ phần Cao su Đồng Phú. CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CẤU TRÚC TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP 1.1 Tổng quan nghiên cứu về cấu trúc tài chính doanh nghiệp: 1.1.1 Các công trình nghiên cứu về cấu trúc tài chính doanh nghiệp đã thực hiện Ngày nay trong bối cảnh thị trường cạnh tranh ngày càng gay gắt buộc mỗi doanh nghiệp phải tìm cho mình một cấu trúc tài chính phù hợp với từng giai đoạn và nét đặc thù riêng của doanh nghiệp. Chính vì vậy, ở Việt Nam đã có các công trình nghiên cứu, bài báo, luận văn liên quan đến phân tích tài chính, cấu trúc vốn, cấu trúc tài chính, chi phí sử dụng vốn, nhân tố ảnh hưởng và tác động của cấu trúc tài chính đến các hoạt động của doanh nghiệp. Qua quá trình tìm hiểu trên các phương tiện thông tin đại chúng, tra cứu tại các nguồn thông tin khác nhau, tác giả đã thu thập được một số công trình nghiên cứu tiêu biểu có liên quan đến phân tích cấu trúc vốn, cấu trúc tài chính như sau: - Luận án tiến sỹ đề tài: “Đổi mới cơ cấu vốn của doanh nghiệp Việt Nam hiện nay” – NCS.Trần Thị Thanh Tú đã đưa ra những vấn đề lý luận cơ bản về cơ cấu vốn của doanh nghiệp như: những nhân tố ảnh hưởng đến cơ cấu vốn, căn cứ vào mô hình thiết lập cơ cấu vốn tối ưu. Từ đó đánh giá thực trạng cơ cấu vốn của các doanh nghiệp Nhà nước Việt Nam trên bộ số liệu điều tra 375 doanh nghiệp nhà nước của Cục Tài chính doanh nghiệp. Tác giả đã đề xuất giải pháp đổi mới cơ cấu vốn của các doanh nghiệp nhà nước Việt Nam hiện nay theo 3 nhóm:định lượng, định tính và ứng dụng. Bài nghiên cứu không chỉ dừng lại ở góc độ khái quát chung thực trạng cấu trúc vốn, xây dựng các mô hình cơ cấu vốn của các doanh nghiệp mà còn đi sâu vào nghiên cứu cơ cấu vốn của một doanh nghiệp điển hình là Tổng Công ty Xây dựng Công trình Giao thông 1 –CIENCO1 trong giai đoạn 2000-2005. - Luận án tiến sỹ đề tài: “Nghiên cứu các nhân tố tác động đến cơ cấu vốn của doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam” – NCS. Dương Thị Hồng Vân. Bài nghiên cứu ngoài việc đánh giá tác đôṇ g của các yế u tố tới cơ cấu vốn của các doanh nghiêp . đươc xác điṇ h bởi các lý thuyết tài chính còn bổ sung