Sáng kiến kinh nghiệm một vài biện pháp giúp học sinh học tốt phân môn tập làm văn miêu tả ở lớp bốn

Một vài biện pháp giúp học sinh học tốt phân môn Tập làm văn miêu tả ở lớp Bốn I/. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI : 1/ Đặt vấn đề: Môn Tiếng Việt ở trường tiể

u học là môn học chiếm số lượng thời gian nhiều hơn trong chương trình so với các học môn khác. Môn Tiếng Việt có nhiệm vụ hoàn thành năng lực hoạt động

ngôn ngữ cho học sinh. Năng lực ngôn ngữ được thể hiện trong bốn dạng hoạt động, tương ứng với bốn kĩ năng: nghe, nói, đọc, viết. Tiếng Việt ở trường tiểu học được dạy và học thông qua các phân môn khác nhau: Tập đọc, Chính tả, Luyện từ và câu, Kể chuyện, Tập làm vănPhân môn Tập làm văn có vị trí đặc biệt trong việc dạy và học môn Tiếng Việt. Trong môn Tiếng Việt có nhiều phân môn, mỗi phân môn chứa đựng một bộ phận kiến thức nhất định, chúng luôn bổ trợ cho nhau. Nhưng Tập làm văn là phân môn mang tính tổng hợp kiến thức từ các phân môn học khác cùng với năng lực cảm thụ, thái độ, cảm xúc của học sinh. Vì vậy, việc dạy làm văn cho các em thực chất là dạy cho các em cách suy nghĩ, tìm tòi ý và vận dụng thực hành sáng tạo mang đậm dấu ấn cá nhân để tạo ra một ngôn bản nói và viết hay nhằm thu hút người nghe, người đọc. Để viết được một bài văn hay đòi hỏi học sinh phải biết quan sát, biết diễn đạt, dùng từ chính xác và viết câu đúng ngữ pháp. Ngoài ra, các em còn phải biết sử dụng ngôn ngữ như thế nào để trình bày suy nghĩ của mình một cách rõ ràng, mạch lạc hấp dẫn đặc biệt là có sức truyền cảm. Phân môn Tập làm văn tận dụng các hiểu biết và kỹ năng về Tiếng Việt do các phân môn khác rèn luyện hoặc cung cấp đồng thời góp phần hoàn thiện chúng. Để làm được một bài văn, người làm phải hoàn thiện cả bốn kỹ năng: LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com nghe, nói, đọc, viết, phải vận dụng các kiến thức về Tiếng Việt. Trong quá trình vận dụng này, các kỹ năng và kiến thức đó dần được hoàn thiện và nâng cao dần. Đặc trưng cơ bản của phân môn Tập làm văn là tính tổng hợp, thực hành, sáng tạo và mang đậm dấu ấn cá nhân của học sinh trong quá trình tạo lập ngôn bản.Làm văn là một hoạt động giao tiếp.Vì vậy, việc dạy làm văn cho các em học sinh thực chất là dạy cho các em nắm được cơ chế của việc sản sinh ngôn bản nói và viết theo đúng các quy tắc ngôn ngữ, quy tắc giao tiếp nhằm đạt được mục tiêu giao tiếp. Phân môn Tập làm văn góp phần thực hiện hóa mục tiêu quan trọng nhất của việc dạy và học Tiếng Việt là dạy các em sử dụng Tiếng Việt trong đời sống sinh hoạt, trong quá trình lĩnh hội các tri thức khoa học. Tập làm văn là phân môn mang tính chất tổng hợp, sáng tạo, thực hành từ các phân môn khác của môn Tiếng Việt. Đồng thời nó gắn bó mật thiết với các môn học khác trong chương trình tiểu học, thể hiện đậm nét dấu ấn cá nhân. Dạy Tập làm văn theo hướng đổi mới nhằm rèn luyện cho học sinh kỹ năng sản sinh văn bản dưới cả hai hình thức nói, viết về một số nội dung nào đó hay một đề tài cụ thể. Điều này đòi hỏi giáo viên phải biết vận dụng các phương pháp và hình thức tổ chức dạy học một cách linh hoạt, để mỗi tiết dạy Tập làm văn đều đạt hiệu quả mong muốn. Ở lớp 4, quá trình thực hiện các kỹ năng phân tích đề, tìm ý, quan sát, viết đoạn văn là những cơ hội giúp trẻ mở rộng hiểu biết về cuộc sống theo các chủ điểm đã học. Việc phân tích đề, lập dàn ý, chia đoạn bài văn. góp LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com , phần phát triển khả năng phân tích, tổng hợp của học sinh. Tư duy hình tượng của trẻ cũng được rèn luyện nhờ vận dụng các biện pháp so sánh, nhân hóa. khi miêu tả. Trong quá trình học tập học sinh còn gặp không ít những khó khăn, vướng mắc đặc biệt là kỹ năng viết đoạn văn trong bài văn. Bởi ở lớp 3, việc viết văn đều dựa trên hệ thống câu hỏi gợi ý, số lượng câu trong đoạn văn ít, mức độ chưa cao. Trong thực tế giảng dạy ở lớp, tôi nhận thấy các em viết bài văn chưa hay. Đặc biệt là thể loại văn miêu tả. Bởi văn miêu tả là loại văn bản mang tính sáng tạo, nghệ thuật cao, đòi hỏi người viết phải thể hiện cái mới, cái riêng biệt của mình qua cảm nhận của mỗi người. Bài văn miêu tả của học sinh thường rất ngắn, sơ lược một vài chi tiết và kém hình ảnh. Các bài viết thường rơi vào tình trạng liệt kê, khô cứng thiếu hình ảnh, thiếu cảm xúc. Việc dạy các em biết sử dụng từ miêu tả, nói cho hay, làm thế nào để cho có cảm xúc và cảm nhận được cái đẹp trong cuộc sống để viết thành những bài văn hay là trách nhiệm của mỗi người giáo viên. Tôi tự nghĩ rằng cần phải phát huy sự sáng tạo cá tính, suy nghĩ riêng của các em nhằm giúp các em viết được những bài văn chân thực, thể hiện đúng nhận thức và tình cảm của mình, tạo tiền đề cho các em học tốt tập làm văn sau này. Trong thực tế giảng dạy ở lớp, việc dạy cho các em biết nói cho đúng, cho đủ, cho rõ nghĩa đã là khó, còn dạy để nói cho hay, cho có cảm xúc và cảm nhận được cái đẹp trong cuộc sống để viết thành những bài văn thì lại khó hơn nhiều. Bởi mỗi học sinh, mỗi tư duy suy nghĩ và cảm nhận khác nhau nên có những bài viết rất khác nhau. Bài thì viết sơ sài, miêu tả liệt kê, không đi vào trọng tâm của đề bài. Bài thì ghi lại máy móc những lời giáo viên giảng chẳng có sự sáng tạo riêng nào của bản thân các em hoặc ghi chép lại gần giống như bài văn mẫu của các sách tham khảo. Nhưng với bài văn miêu tả là loại văn bản mang tính chất nghệ thuật cao, mang tính sáng tạo, tính cá , LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com , thể của người viết thể hiện cái mới, cái riêng biệt của đối tựong thông qua cảm nhận của mỗi người nên văn miêu tả không bao giờ có sự sao chép, chụp ảnh máy móc những sự vật hiện tượng mà là kết quả của sự nhận xét, tưởng tượng đánh giá hết sức phong phú. Là giáo viên dạy lớp Bốn, tôi tự nghĩ rằng cần phải phát huy sự sáng tạo cá tính, suy nghĩ riêng của các em để giúp các em viết được những bài văn chân thực, thể hiện đúng nhận thức và tình cảm của mình, tạo tiền đề cho các em học tốt tập làm văn sau này. Chính vì thế, tôi chọn đề tài: “Một vài biện pháp giúp học sinh học tốt phân môn Tập làm văn miêu tả ở lớp Bốn.”, để thực hiện trong năm học 2016- 2017. 2/ Mục đích đề tài: - Đề tài này, giúp các các em diễn đạt câu một cách lưu loát, mạch lạc, tự tin hơn qua đó bồi dưỡng vun đắp tình yêu tiếng Việt, biết giữ gìn sự trong sáng , giàu đẹp của tiếng Việt. - Rèn luyện tư duy hình tượng, khả năng quan sát, trí tưởng tượng, khả năng tái hiện các chi tiết đã quan sát được trong đời sống để xây dựng và viết được đoạn văn giàu hình ảnh, cảm xúc. - Rèn cho các em những kĩ năng viết văn để tạo lập ra những văn bản miêu tả hoàn chỉnh mang tính sáng tạo cá nhân. - Thông qua các tiết học tập làm văn, các em có điều kiện tiếp cận với vẻ đẹp của con người và thiên nhiên đất nước Việt Nam, có cơ hội bộc lộ cảm xúc của cá nhân, mở rộng tâm hồn và phát triển nhân cách từ đây, nhằm góp phần hình thành nhân cách của con người Việt Nam. - Rèn luyện cho các em những kỹ năng viết văn để tạo lập ra những văn bản hoàn chỉnh mang tính sáng tạo cá nhân. - Thông qua cách sử dụng các biện pháp tu từ: so sánh, nhân hóa,. giúp các em phát triển tư duy hình tượng khi miêu tả. , LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com , - Mở rộng vốn từ để giúp các em diễn đạt lưu loát, mạch lạc, tự tin hơn và phát triển nhân cách con người mới. 3/ Lịch sử đề tài: - Qua thực tế giảng dạy và học hỏi, tự bồi dưỡng và rút kinh nghiệm từ các chuyên đề đã được triển khai trong các cuộc họp tổ chuyên môn,….Tôi đã rút ra một số kinh nghiệm để giúp các em học tốt phân môn Tập làm văn miêu tả ở lớp Bốn và áp dụng trong năm học 2016- 2017. 4/ Phạm vi đề tài: Phân môn Tập làm văn lớp Bốn bao gồm nhiều thể loại. Đề tài chỉ rút ra một vài kinh nghiệm giúp học sinh học tốt môn Tập làm văn miêu tả ở lớp Bốn. II/. NÔI DUNG CÔNG VIỆC: 1/ Thực trạng đề tài: Qua các bài làm kiểm tra và kết quả kiểm tra chất lượng giữa học kỳ I năm học 2016-2017 của môn Tiếng Việt, bài viết Tập làm văn được thống kê với kết quả cụ thể như sau: Nội dung Thời điểm khảo sát Giữa học Cuối kỳ I Lập dàn ý sơ sài, viết câu văn Giữa học học kỳ I kỳ II Cuối học kỳ II 8 chưa rõ ý, dùng từ chưa chính xác. Biết lập dàn ý ,viết bài văn đủ ba 14 phần. , LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com , Biết lập dàn ý, viết câu văn rõ ý, 8 đúng ngữ pháp, dúng từ chính xác Biết viết bài văn miêu tả đủ 3 3 phần , có dùng từ gợi tả, gợi cảm, sử dụng biện pháp nghệ thuật so sánh , nhân hóa. Các bài làm văn của các em còn những hạn chế: - Bài làm văn của học sinh viết câu còn khô khan, mới chỉ đúng ngữ pháp mà thiếu hình ảnh gợi tả, gợi cảm. - Khi viết câu văn sai nhiều lỗi chính tả, dùng từ chưa chính xác, chưa hay không rõ nghĩa. Một số em còn sai dấu câu hoặc đặt dấu câu chưa phù hợp. - Bài văn thường mang tính liệt kê các chi tiết, chưa chắt lọc được những nét đặc sắc, riêng biệt của đối tượng miêu tả. Vì thế chưa bộc lộ thái độ,cảm xúc của người viết. - Khi trình bày đoạn văn thiếu sự liên kết câu, ý văn sắp xếp còn lộn xộn, sử dụng biện pháp nghệ thuật nhân hóa chưa phù hợp, so sánh khập khiễng, ngô nghê. Qua tiến hành tìm hiểu tình hình học tập của học sinh tôi nhận thấy nguyên nhân dẫn đến kết quả học tập phân môn Tập làm văn miêu tả của học sinh chưa cao là do: - Đặc điểm tâm lý lứa tuổi của học sinh tiểu học ham chơi, khả năng tập trung chú ý nhận thức các sự vật còn hạn chế, năng lực sử dụng ngôn ngữ chưa thật phát triển, nên việc học tập ở phân môn Tập làm văn gặp khó khăn: vốn sống, vốn hiểu biết về đối tượng miêu tả. - Học sinh chưa có động cơ học tập đúng đắn. , LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com , - Các em chưa có thói quen đọc sách, đọc truyện và ghi chép từ ngữ hay để tích lũy vốn từ. - Trong giờ học, một số em ít tập trung, không động não để phát biểu xây dựng bài mà chỉ đợi giáo viên gợi ý. - Các em chưa biết tự khám phá ra kiến thức mới vì vậy không hình thành được kỹ năng, kỹ xảo. - Các em chưa vận dụng được kỹ năng luyện tập, thực hành đúng, nên khả năng tạo sự hứng thú trong học tập chưa cao . - Khả năng sử dụng các biện pháp nghệ thuật trong viết văn còn hạn chế. - Học sinh còn phụ thuộc vào bài văn mẫu, áp dụng một cách máy móc nên bài văn của các em có những nét giống nhau. 2/Nội dung cần giải quyết: Để giúp các em viết được những bài văn hay, có giá trị gợi cảm, thu hút người đọc, người nghe, giáo viên cần phải: - Giúp các em tích lũy vốn từ ngữ miêu tả phong phú. - Rèn kĩ năng quan sát, lựa chọn hình ảnh, bồi dưỡng tưởng tượng cho học sinh. - Rèn luyện khả năng lập dàn ý, diễn đạt ý. - Hướng dẫn học sinh biết cách dùng từ ngữ, có thói quen sử dụng các biện pháp nghệ thuật để viết văn một cách sinh động. - Giúp học sinh xây dựng bố cục một cách hợp lí. - Luyện tập khả năng viết câu văn giàu hình ảnh, giàu cảm xúc. , LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com , - Thường xuyên rèn luyện và sửa sai những lỗi các em thường mắc phải. 3/ Biện pháp thực hiện: Để gây hứng thú cho các em khi học phân môn Tập làm văn miêu tả, khả năng viết câu văn giàu hình ảnh, gây cảm xúc cho người đọc. Người giáo viên không ngừng phải đổi mới phương pháp và hình thức dạy học, trên cơ sở khai thác triệt để ưu điểm của các phương pháp cũ và vận dụng linh hoạt một số phương pháp mới nhằm phát huy tối đa tính tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh. Chính vì vậy mà giáo viên khi dạy phân môn Tập làm văn miêu tả, phải coi trọng yếu tố thực hành nói, trình bày ý tưởng của mình trong nhóm, lớp và vận dụng khi viết trong suốt quá trình dạy. Giáo viên phải dạy cho học sinh kỹ năng trình bày văn bản, tăng cường thời gian hoạt động giao tiếp của học sinh. Phân môn Tập làm văn miêu tả thuộc thể loại văn đòi hỏi phong cách nghệ thuật nên khi nói, viết phải giàu cảm xúc, phải có cái "hồn". Do vậy, giáo viên phải luôn luôn tạo cho các em có tâm hồn trong sáng, cái nhìn hồn nhiên, tấm lòng nhân hậu qua việc chiếm lĩnh kiến thức về ngôn ngữ, văn học. Với học sinh, mỗi bài làm văn là sản phẩm của từng cá nhân các em trước một đề bài. Sản phẩm này ít nhiều in đậm dấu ấn riêng của từng em trong cách suy nghĩ, cách tả, cách diễn đạt,…Việc giúp các em viết bài văn vừa đủ ý, vừa sinh động quả là một việc làm mà giáo viên phải thật sự quan tâm. Vì vậy, tôi áp dụng các biện pháp sau: 3.1 Tích lũy vốn từ miêu tả và làm giàu trí tưởng tượng : Qua các bài làm văn của các em, tôi nhận thấy vốn từ của các em còn nghèo nàn, hạn hẹp. Các em chỉ tìm được một ít từ khi miêu tả. Do vậy, các em dùng từ chưa chính xác trong viết câu. Từ đó, những câu văn trở nên khô khan, thiếu gợi tả, gợi cảm. Để viết được câu văn hay, sinh động thì khâu làm giàu vốn từ ngữ cho các em là rất cần thiết.Việc cung cấp từ có , LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com , thể thông qua các phân môn khác nhau của môn Tiếng Việt để giúp học sinh tích lũy được vốn từ. Chẳng hạn, ở phân môn Tập đọc các em có thể hiểu được nghĩa của một số từ, cảm nhận được những từ ngữ gợi tả màu sắc, hình ảnh, âm thanh,. khi miêu tả. Ví dụ: Qua bài: “Cây sầu riêng” (sách Tiếng Việt 4-tập 2- trang 34) các em biết thêm một số từ miêu tả: khẳng khiu, thẳng đuột, cao vút, ngào ngạt. - Qua bài: “Con chuồn chuồn nước” (sách Tiếng Việt 4-tập 2trang 127) học sinh có một số từ ngữ miêu tả: lấp lánh, long lanh, thon vàng. - Qua bài: “Đàn ngan mới nở” (sách Tiếng Việt 4-tập 2- trang 119) học sinh có thêm một số từ ngữ miêu tả: váng óng, vàng nuột, lủn chủn. Ngoài ra, các em còn được tích lũy vốn từ từ nhiều nguồn khác nhau như: giao tiếp hằng ngày, đọc sách, báo; xem, nghe truyền hình truyền thanh, trao đổi với bạn bè,…Vì vậy, giáo viên nên động viên các em có quyển sổ tay để ghi chép kịp thời những từ ngữ hay thường dùng để vận dụng khi làm bài. Giúp học sinh làm giàu thêm trí tưởng tượng. Tưởng tượng rất quan trọng trong văn miêu tả.Vì vậy, giáo viên cần chú ý rèn cho học sinh cách tưởng tượng để có được hình ảnh hoàn chỉnh về đối tượng miêu tả. Tưởng tượng giúp các em thấy được những nét đặc sắc của đối tượng hiện ra rõ nét hơn, cụ thể hơn. Vì vậy, các em cần ghi chép lại những gì mình đã tưởng tượng để lựa chọn, chắt lọc đưa vào bài viết của mình thể hiện những cái mới, cái riêng biệt về đối tượng mà mình miêu tả một cách sinh động. Ví dụ: Qua bài : “Hoa học trò” ( sách giáo khoa Tiếng Việt 4-tập 2 trang 43) có đoạn viết: “Phượng không phải là một đóa, không phải vài , LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com , cành; phượng đây là cả một loạt, cả một vùng, cả một góc trời đỏ rực. Mỗi hoa chỉ là một phần tử của cả xã hội thắm tươi; người ta quên đóa hoa, chỉ nghĩ đến cây, đến hàng, đến những tán hoa lớn xòe ra như muôn ngàn con bướm thắm đậu khít nhau.” Đọc đoạn văn trên ta thấy tác giả tưởng tượng những cánh hoa như muôn ngàn con bướm thắm đậu khít vào nhau. 3.2 Hướng dẫn học sinh quan sát, tìm ý và sắp xếp ý Học sinh thiếu vốn từ, vốn hiểu biết thì nói sẽ lúng túng không nên lời, viết thì lủng củng không thành câu. Do vậy, tổ chức tốt việc quan sát và tìm ý là rất quan trọng của phân môn Tập làm văn miêu tả. Đối với kiểu bài miêu tả, quan sát là cơ sở để tìm ý. Muốn vậy, giáo viên cần phải nghiên cứu trước bài học để có kế hoạch hướng dẫn học sinh quan sát trực tiếp đối tượng cần miêu tả, việc quan sát có khi tiến hành trên lớp, cũng có khi tiến hành ngoài lớp. Để quan sát có chất lượng giáo viên cần hướng dẫn các em quan sát theo trình tự nhất định (từ chung tới riêng, từ ngoài vào trong, từ gần đến xa.) Giáo viên nên hướng dẫn các em quan sát bằng nhiều giác quan khác nhau: mắt nhìn, tai nghe, tay sờ, mũi ngửi Khi hướng dẫn các em quan sát, giáo viên cần giúp các em phát hiện những đặc điểm riêng phân biệt của đối tượng được tả với những đối tượng khác cùng loại. Sau đó ghi chép lại những chi tiết đặc sắc theo phần gợi ý của sách giáo khoa, nhờ đó mà bài văn của các em trở nên sinh động, mới mẻ hơn. Quan sát, tìm ý và sắp xếp ý là việc làm hết sức cần thiết cho việc dạy thể loại văn miêu tả. Trong quá trình hướng dẫn, giáo viên cần biết lựa chọn sử dụng phối hợp các phương pháp, giúp tiết học đỡ nhàm chán và hiệu quả tiết dạy cao hơn. , LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com , Ví dụ 1: Quan sát đồ vật - Giáo viên có thể cho học sinh quan sát ở nhà và ghi chép lại hoặc có thể dặn học sinh, mỗi em mang một thứ đồ chơi em thích nhất đến lớp. - Hướng dẫn học sinh quan sát: Đồ chơi Gấu bông + Cho học sinh đọc gợi ý ở phần nhận xét ( bài Quan sát đồ vật- Sách giáo khoa Tiếng Việt 1- tập 1 - trang 154) + Học sinh vừa quan sát vừa ghi chép lại ý quan sát được, sau đó sắp xếp các ý để tạo thành một dàn ý tả đồ chơi mà em đã chọn. *Hình thành dàn ý cho học sinh: -Mở bài: + Giới thiệu đồ chơi mà em thích nhất là gấu bông. -Thân bài: + Tả bao quát: màu sắc,chất liệu của gấu bông. + Hình dáng bên ngoài: gấu bông không to, gấu đang ngồi, dáng tròn. + Trên cổ: thắt một cái nơ màu đỏ chói . + Tay, chân: đang đưa về phía trước như tập thể dục. + Bộ lông: màu nâu mịn như nhung. + Hai mắt: đen láy, rất thông minh. + Mũi: nhỏ, màu đen mới ngộ nghĩnh. - Kết luận: Em rất yêu gấu bông, ôm gấu bông em rất thích. - Từ dàn ý, học sinh phát triển mỗi ý thành đoạn văn có lồng cảm xúc. Ví dụ 2 : Luyện tập quan sát cây cối. , LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com , Giáo viên phải định hướng cho học sinh quan sát trước một cây mà em thích (cây bóng mát, cây ăn quả, cây hoa, cây cảnh, .) và ghi chép ý quan sát được vào nháp. Đến lớp, giáo viên hướng dẫn học sinh dựa vào yêu cầu bài tập, sắp xếp các chi tiết đã quan sát được thành một dàn ý chi tiết. Quan sát một cây mà em thích trong khu vực trường em ( hoặc nơi em ở) và ghi lại những gì em quan sát được. Khi hướng dẫn học sinh quan sát giáo viên chú ý xem: + Trình tự quan sát của em có hợp lý không? + Em đã quan sát bằng những giác quan nào ? + Cái cây em quan sát có gì khác với những cây khác cùng loài? Việc hướng dẫn học sinh quan sát, tìm ý cho dàn bài chi tiết không phải gò ép các em làm việc ở trên lớp học mà phải dựa trên kết quả quan sát thực tế của các em. Vì vậy, học sinh phải chuẩn bị chu đáo phần quan sát hình ảnh, hoạt động của đối tượng miêu tả đến các sự vật xung quanh trước ở nhà. Đồng thời lựa chọn những hình ảnh, chi tiết, hoạt động đặc sắc, đặc trưng riêng, đẹp của đối tượng để miêu tả. Các em cần ghi chép cẩn thận, đầy đủ. Ví dụ: + Tả cây bóng mát thì chú ý về : thân cây to lớn , tán lá xum xuê,…. + Tả cây ăn quả thì chú ý về : hình dáng, màu sắc, hương vị của quả, … + Tả cây về cây hoa thì chú ý về: hình dáng, màu sắc, hương thơm của hoa. Qua quan sát đối tượng miêu tả, các em được rèn luyện cách nhìn đối tượng trong quan hệ gần gũi giữa con người với thiên nhiên. Những cơ hội đó làm cho tình cảm yêu mến, gắn bó với thiên nhiên, con người và sự vật xung , LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com , quanh của học sinh nảy nở, tâm hồn, tình cảm của các em thêm phong phú. Đó là những nhân tố quan trọng góp phần hình thành tính cách tốt đẹp của học sinh. Dựa trên kết quả quan sát thực tế, giáo viên gợi ý cho các em sắp xếp các ý quan sát với những câu hỏi gợi mở để giúp bài văn vừa đủ nội dung vừa phong phú về ý. Giáo viên cần quan sát học sinh trả lời câu hỏi sắp xếp ý một cách cẩn thận.Vì việc làm đó, giúp cho giáo viên soạn được các câu hỏi phù hợp với học sinh, thu hút học sinh tham gia hoạt động. Đồng thời chuẩn bị những câu hỏi gợi mở khi học sinh bị lúng túng. Có như thế tiết học mới diễn ra tự nhiên, đạt hiệu quả cao. 3.3 Rèn luyện kĩ năng sử dụng từ ngữ: Học sinh đã có được vốn từ nhưng để viết được một bài văn hay và không mắc lỗi về cách dùng từ thì rất ít học sinh làm được. Do đó, việc hướng dẫn các em khắc phục những lỗi cơ bản trong việc dùng từ để viết được những câu văn, đoạn văn hay hấp dẫn người đọc, người nghe là một việc làm hết sức quan trọng đối với người giáo viên. Để các em hiểu đúng nghĩa của từ và dùng từ đặt câu cho hay. Giáo viên cần phải thường xuyên cung cấp và mở rộng vốn từ cho học sinh. Khi các em dùng từ sai do không rõ nghĩa, dùng sai từ đồng nghĩa. Giáo viên cần phải sửa sai cho các em. -Bằng cách sau: + Giáo viên viết câu có từ dùng sai trên bảng phụ + Xác định từ dùng sai, giải thích lý do dùng từ sai. + Cho các em dùng từ thay thế.( bằng câu hỏi gợi ý của giáo viên) Ví dụ: Một em đặt câu: , LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com , -Sáng sớm, em dậy sớm chạy bộ trong công viên và hít thở không khí trong veo. Giáo viên cần sửa các em cách dùng từ như sau: +Theo em từ nào trong câu trên dùng sai ( trong veo ) . +Giáo viên giải thích từ: Trong veo: chỉ tính chất trong suốt không một chút vẩn đục, tính chất trong có thể nhình xuyên qua được. +Học sinh đặt câu với từ “ trong veo”. +Không khí có tính chất đó không? ( Không). +Sáng sớm không khí có tác dụng làm cho cơ thể khỏe phải dùng từ gì? +Học sinh dùng từ thay thế +Giáo viên cung cấp từ cho các em . + Học sinh rút ra từ: “ trong lành”. Ví dụ: Một em viết - Nhìn cánh đồng lúa em thấy quê mình hòa bình quá. +Học sinh xác định từ dùng sai “hòa bình” +Học sinh giải thích từ “ hòa bình”. +Ý câu văn diễn đạt điều gì? ( vẻ đẹp của vùng quê yên ả ). +Từ nào có thể thay thế rõ nghĩa cho câu trên? Căn cứ vào nội dung thực tế của bài làm học sinh để đưa ra những dạng bài tập rèn kĩ năng sử dụng từ ngữ phù hợp với đối tượng học sinh trong lớp ở các phân môn khác nhau trong suốt quá trình học tập. Giáo viên cần hướng dẫn cho các em làm quen dần với các mức độ từ dễ đến khó qua các dạng bài tập khác nhau như: sử dụng từ để điền vào chỗ trống, để thay thế các từ ngữ khác. Ví dụ: , LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com , + Bài tập: Chọn thích hợp trong dấu ngoặc đơn ( đẹp trời, đẹp đẽ, đẹp mắt ) điền vào chỗ vào chấm: - Ghi nhiều bàn thắng . - Một ngày -Những kỉ niệm + Bài tập: Thêm bộ phận cần thiết để hoàn chỉnh câu - Ngoài đường, - Trong nhà, - Ở bên kia sườn núi,. + Bài tập: Viết vào chỗ () để hoàn chỉnh đoạn văn miêu tả cây cối: - (.) Chuối có ích lợi như thế nên bà em thường chăm bón cho chuối tốt tươi. + Bài tập: Em hãy viết một đoạn văn tả lá, thân hay gốc của một cây mà em yêu thích. Thông qua các bài tập này, ngoài việc giúp học sinh biết sử dụng từ ngữ phù hợp để diễn đạt các sự vật, hiện tượng được miêu tả mà còn giúp các em phát huy được vốn từ của bản thân để viết văn. Bên cạnh việc giúp các em có vốn từ ngữ phong phú. Giáo viên cần rèn luyện cách viết câu qua việc viết câu văn hay sinh động có hình ảnh miêu tả, giàu cảm xúc, tránh liệt kê nhiều chi tiết. Mỗi chi tiết cần phải biết chọn lọc xoáy sâu vào trọng tâm để tả. Giáo viên cần phải thường xuyên sửa sai các em về cách đặt câu: đặt câu què, câu cụt, câu nghèo hình ảnh, chưa bộc lộ cảm xúc, thái độ của người viết. Khi các em viết giáo viên thường xuyên nhắc các em chú ý lỗi chính tả và đặt dấu câu sao cho phù hợp. 3.4 Luyện tập cách sử dụng các biện pháp nghệ thuật trong viết văn , LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com ,