Luận văn Tuyển dụng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO / BỘ NỘI VỤ / HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA BÙI LÊ TRUNG TUYỂN DỤNG CÔNG CHỨC CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC ỦY BAN NHÂN DÂN THÀNH P

HỐ HẢI PHÒNG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO / BỘ NỘI VỤ / HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA BÙI LÊ TRUNG TUYỂN DỤNG CÔNG CHỨC C�

�C CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC ỦY BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành : Quản lý công Mã số 8340403 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. VŨ THỊ LOAN LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan bản luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Quản lý công với đề tài “Tuyển dụng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng” là công trình nghiên cứu của cá nhân và chưa từng được công bố trong công trình nghiên cứu khác. Các thông tin trích dẫn và số liệu kết quả nghiên cứu trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc trích dẫn rõ ràng và đúng thực tế của địa phương. Hà Nội, ngày 28 tháng 10 năm 2020 Tác giả luận văn Bùi Lê Trung LỜI CẢM ƠN Trong suốt quá trình nghiên cứu, thu thập tài liệu và hoàn thành luận văn, học viên đã nhận dược nhiều ý kiến đóng góp, hướng dẫn và sự giúp đỡ của Thầy, cô giáo, của đơn vị công tác và các đồng chí, đồng nghiệp. Học viên xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc, lời cảm ơn chân thành tới: -Ban Giám đốc, các thầy, cô giáo của Học viện Hành chính quốc gia đã giảng dạy, hướng dẫn, đóng góp ý kiến giúp đỡ học viên trong suốt thời gian học tập tại Học viện và quá trình hoàn thành luận văn. -Đặc biệt, xin chân thành cảm ơn đến PGS.TS. Vũ Thị Loan đã dành thời gian tận tình hướng dẫn, chỉ bảo, đóng góp nhiều ý kiến tâm huyết giúp học viên hoàn thành luận văn của mình. Trong quá trình thực hiện luận văn, bản thân đã cố gắng nghiên cứu, tìm hiểu tuy nhiên với trình độ lý luận cũng như kinh nghiệm thực tiễn còn hạn chế, luận văn không tránh khỏi thiếu sót cần bổ sung. Kính mong nhận được nhiều ý kiến đóng góp của Quý thầy, cô, bạn bè, đồng nghiệp để luận văn được hoàn chỉnh hơn. Trân trọng cảm ơn! Hà Nội, ngày 28 tháng 10 năm 2020 TÁC GIẢ Bùi Lê Trung MỤC LỤC Trang Trang phụ bìa Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục Danh mục các bảng Danh mục các biểu đồ, sơ đồ i ii iii iv v MỞ ĐẦU 1 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TUYỂN DỤNG cÔNG CHỨC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC ỦY BAN NHÂN DÂN CẤP TỈNH 9 1.1. Một số vấn đề cơ bản về công chức cơ quan chuyên môn cấp tỉnh 1.2. Tuyển dụng công chức cơ quan chuyên môn cấp tỉnh 1.3. Sự cần thiết của việc tuyển dụng công chức 1.4. Một số yếu tố ảnh hưởng đến tuyển dụng công chức 9 15 33 35 Chương 2: THỰC TRẠNG TUYỂN DỤNG CÔNG CHỨC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC ỦY BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG 39 2.1. Khái quát hệ thống các cơ quan chuyên môn và đội ngũ công chức thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng 39 2.2. Công tác tuyển dụng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng 51 2.3. Đánh giá chung về tuyển dụng công chức 66 Chương 3: QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC TUYỂN DỤNG CÔNG CHỨC CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC ỦY BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG 75 3.1. Định hướng phát triển kinh tế - xã hội và dự báo nhu cầu tuyển dụng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng 75 3.2. Quan điểm nâng cao hiệu quả tuyển dụng công chức cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng 76 3.3. Giải pháp nhằm hoàn thiện tuyển dụng công chức tại các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng 80 KẾT LUẬN DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 94 97 DANH MỤC CÁC BẢNG Trang Bảng 2.1: Tổng hợp cán bộ, công chức cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng 45 Bảng 2.2: Hồ sơ dự tuyển công chức năm 2016 – 2018 53 Bảng 2.3: Số công chức được tuyển dụng không thông qua thi tuyển 56 Bảng 2.4: Tổng hợp kết quả tuyển dụng công chức hành chính ở thành phố Hải Phòng giai đoạn 2016-2018 65 DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ Trang Biểu đồ 2.1: Công chức có chứng chỉ tin học giai đoạn 2016 – 2018 46 Biểu đồ 2.2: Thống kê số công chức có chứng chỉ ngoại ngữ 47 Biểu đồ 2.3: Cơ cấu ngạch công chức cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng năm 2018 47 Biểu đồ 2.4: Tỷ lệ hồ sơ dự tuyển không đáp ứng được các tiêu chí tuyển dụng công chức giai đoạn 2016 - 2019 53 Biểu đồ 2.5: Tỷ lệ thực hiện các hoạt động tuyển dụng theo quy trình 64 Sơ đồ 1.1: Khái niệm chung về tuyển chọn người mới cho tổ chức 16 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Đội ngũ công chức hành chính nhà nước là chủ thể thực thi hoạt động công vụ của Nhà nước, trực tiếp sử dụng quyền lực nhà nước để đưa pháp luật vào đời sống xã hội; là lực lượng bảo đảm nền công vụ có hiệu lực, hiệu quả; là những người trực tiếp giải quyết các công việc liên quan đến quyền, lợi ích và trách nhiệm của Nhân dân; là nhân tố quyết định đối với sự phát triển của đất nước. Do đó, việc xây dựng đội ngũ công chức hành chính có trình độ, năng lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất trong việc xây dựng, củng cố chính quyền ở nước ta hiện nay. Một trong 5 mục tiêu quan trọng của Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2020 là: “Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có đủ phẩm chất, năng lực và trình độ, đáp ứng yêu cầu phục vụ nhân dân và sự phát triển của đất nước”. Đề án “Đẩy mạnh cải cách chế độ công vụ, công chức” cũng xác định mục tiêu: xây dựng một nền công vụ “chuyên nghiệp, trách nhiệm, năng động, minh bạch, hiệu quả; đồng thời, Nhà nước ta đã có nhiều cơ chế, chính sách quan trọng nhằm xây dựng đội ngũ công chức hành chính đảm bảo về số lượng, có chất lượng đáp ứng được yêu cầu trong tình hình mới, trong đó, tuyển dụng công chức hành chính là một trong những giải pháp để bổ sung đủ số lượng công chức hành chính theo quy định và cũng là một trong những giải pháp để nâng cao chất lượng của đội ngũ công chức hành chính nhằm đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ. Tuyển dụng công chức là một khâu quan trọng có tính chất quyết định chất lượng đội ngũ công chức trong thực thi công vụ. Nếu công tác tuyển dụng được thực hiện có hiệu quả, có chất lượng thì có thể tuyển chọn được những người thực sự có trình độ, có năng lực, có phẩm chất đáp ứng được các yêu cầu vị trí việc làm cần tuyển dụng, góp phần xây dựng đội ngũ công chức hành chính đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Ngược lại, nếu tuyển dụng không hiệu quả, kém chất lượng có thể dẫn đến tình trạng tuyển chọn người không đủ năng lực thực thi công vụ, không đáp ứng được yêu cầu công việc, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của cơ quan thấp kém. Chất lượng, năng lực thực thi công vụ của đội ngũ công chức hành chính ảnh hưởng lớn đến việc triển khai thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; đồng thời nó có thể dẫn đến tình trạng đơn thư, khiếu nại, khiếu kiện kéo dài, buông lỏng quản lý, tham nhũng, lãng phí… Do đó, có thể nói vấn đề tuyển dụng công chức hành chính hiện nay là một vấn đề rất quan trọng đối với quá trình xây dựng và củng cố chính quyền các cấp từ trung ương đến địa phương. Cũng giống như các địa phương khác trong cả nước, trong thời gian qua thành phố Hải Phòng đã có những giải pháp quan trọng để thực hiện việc tuyển dụng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng có chất lượng, từng bước đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của quản lý hành chính nhà nước tại thành phố Hải Phòng. Tuy nhiên, công tác tuyển dụng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng vẫn còn bộc lộ những tồn tại, hạn chế và bất cập nhất định, chẳng hạn như: Quy trình tuyển dụng chưa thống nhất với các văn bản quy định hiện hành, còn rườm rà, nội dung tuyển dụng chưa phù hợp với yêu cầu vị trí việc làm cần tuyển dụng, hình thức tuyển dụng còn máy móc, chưa có sự linh hoạt… Do đó, cần phải có những giải pháp nâng cao chất lượng công tác tuyển dụng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng để góp phần xây dựng đội ngũ công chức hành chính đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn hiện nay. Xuất phát từ thực tế nêu trên, tác giả đã lựa chọn đề tài “Tuyển dụng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng” làm đề tài luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Quản lý công. Đề tài với mục đích nhằm làm rõ thực trạng công tác tuyển công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng hiện nay, đánh giá những ưu điểm, hạn chế của tuyển dụng công chức trong thời gian qua. Từ đó đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng trong công tác tuyển dụng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng trong thời gian tới. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Tuyển dụng công chức là vấn đề nhạy cảm, chịu ảnh hưởng và tác động của các yếu tố khách quan. Mặc dù Đảng và Nhà nước ta đã có nhiều chủ trương, biện pháp, quy định pháp lý… nhằm quản lý tốt và đảm bảo chất lượng tuyển dụng công chức, song vấn đề này hết sức đa dạng, phong phú nên đã thu hút sự quan tâm của nhiều nhà khoa học, nhà quản lý. Có nhiều công trình nghiên cứu, bài viết liên quan đến vấn đề tuyển dụng công chức như: * Bài viết đăng trên các tạp chí: -ThS. Trần Văn Ngợi (2009), Kinh nghiệm một số nước về xây dựng đội ngũ công chức lãnh đạo theo hệ thống chức nghiệp và hệ thống việc làm, Tạp chí Tổ chức Nhà nước. Trong đó, đề cập đến công tác tuyển dụng của nền công vụ các nước tiên tiến trên thế giới qua hai mô hình hành chính bao gồm: Hệ thống chức nghiệp (Nhật Bản, Pháp) và hệ thống vị trí việc làm (Thụy Điển, Hoa Kỳ) và một số trường hợp trung gian giữa hai mô hình đó (Vương Quốc Anh). -Đào Thị Thanh Thủy (2010), Một số kiến nghị về xây dựng cơ chế tuyển dụng công chức theo mô hình công vụ việc làm ở nước ta, Tạp chí Tổ chức nhà nước. Trong đó, đã khái quát được thực trạng về các quy định liên quan đến tuyển dụng công chức ở nước ta hiện nay, đưa ra một số giải pháp khắc phục những hạn chế về tuyển dụng công chức trên cơ sở quan điểm chỉ đạo của Luật cán bộ, công chức. -ThS. Lê Cẩm Hà (2010), Một số nội dung trong tuyển dụng nhân lực của khu vực nhà nước, Tạp chí Tổ chức nhà nước. Trong đó, đề cập đến nội dung một số khâu trong công tác tuyển dụng nhân lực của khu vực nhà nước bao gồm: Xác định nhu cầu, xác định tiêu chuẩn người cần tuyển, thu hút ứng viên cho quá trình tuyển dụng và lựa chọn. -Nguyễn Duy Thăng (2011), Cải cách chế độ tuyển dụng công chức trong bối cảnh cải cách hành chính ở Việt Nam, Tạp chí Tổ chức nhà nước. Trong đó, đề cập đến bối cảnh và chế độ tuyển dụng công chức trong giai đoạn cải cách hành chính (khái quát về chế độ tuyển dụng, bài học kinh nghiệm đối với Việt Nam, thực trạng chế độ tuyển dụng công chức ở Việt Nam và cải cách chế độ tuyển dụng công chức trong bối cảnh cải cách hành chính ở Việt Nam. -ThS. Lê Thị Trâm Oanh (2013), Đổi mới hoạt động tuyển dụng nhân sự trong các cơ quan hành chính nhà nước, Tạp chí Tổ chức Nhà nước. Trong đó, đề cập đến sự cần thiết phải đổi mới hoạt động tuyển dụng đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính và đưa ra một số giải pháp đổi mới hoạt động tuyển dụng đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính giai đoạn tới. -GS.TS. Nguyễn Hữu Khiển (2013), Tuyển dụng công chức ở Việt Nam qua thi tuyển hiện nay, Tạp chí Quản lý nhà nước. Trong đó, bài viết tập trung vào đánh giá vai trò của công tác thi tuyển đối với cơ quan hành chính nhà nước, nguyên tắc của thi tuyển, đánh giá một số thực trạng thi tuyển hiện nay và đề xuất một số giải pháp đối với công tác thi tuyển. -ThS. Trịnh Xuân Thắng (2016), Đổi mới tuyển dụng công chức ở Việt Nam, Tạp chí Quản lý nhà nước. Bài viết đã đánh giá khái quát thực trạng công tác tuyển dụng công chức ở nước ta trong thời gian qua và đưa ra một số kiến nghị đổi mới công tác tuyển dụng công chức trong thời gian tới. * Các công trình nghiên cứu Luận án, Luận vă): -Luận án Tiến sĩ của Hoàng Quốc Hiệp (2007), Hoàn thiện pháp luật về tuyển chọn và bổ nhiệm công chức ở nước ta. Trong đó, Luận án đưa ra lý luận khái niệm công chức, tuyển chọn, bổ nhiệm công chức, xác định các yếu tố ảnh hưởng đến việc hoàn thiện pháp luật tuyển chọn và bổ nhiệm công chức, đánh giá thực trạng pháp luật về tuyển chọn, bổ nhiệm, đưa ra các giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật về tuyển chọn, bổ nhiệm công chức. + Luận văn Thạc sĩ của Trương Hải Long (2010), Pháp luật về tuyển dụng công chức trong bối cảnh cải cách hành chính nhà nước ở Việt Nam hiện nay. Trong đó luận văn đã đưa ra lí luận khái niệm tuyển dụng công chức, đánh giá thực trạng tuyển dụng công chức hiện nay và đưa ra các giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật tuyển dụng công chức trong bối cảnh cải cách hành chính nhà nước ở Việt Nam hiện nay. -Luận văn Thạc sĩ của Nguyễn Đình Khuê (2014), Tuyển dụng công chức tỉnh Tuyên Quang. Trong đó, luận văn đã nêu được các cơ sở lý luận, đánh giá khái quát những ưu điểm, hạn chế của công tác tuyển dụng công chức của tỉnh Tuyên Quang từ năm 2006 đến năm 2012 và đề ra các giải pháp để nâng cao chất lượng công tác tuyển dụng trong thời gian tới. Tuy nhiên, chưa có đề tài nào nghiên cứu về vấn đề tuyển dụng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng. Đây là đề tài nghiên cứu đầu tiên về vấn đề tuyển dụng công chứccác cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích Làm rõ cơ sở lý luận về tuyển dụng công chức cơ quan chuyên môn cấp tỉnh, đánh giá thực trạng công tác tuyển dụng công chức cơ quan quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng nhằm đề xuất giải pháp để hoàn thiện công tác tuyển dụng công chức các cơ quan này 3.2. Nhiệm vụ Luận văn tập trung vào những nhiệm vụ chính sau: -Nghiên cứu cơ sở lý luận của tuyển dụng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. -Nghiên cứu thực trạng tuyển dụng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dânthành phố Hải Phòng hiện nay. -Đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng tuyển dụng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dânthành phố Hải Phòng trong thời gian tới. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu là tuyển dụng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. 4.2. Phạm vi nghiên cứu Nội dung: Luận văn tập trung nghiên cứu về công tác tuyển dụng công chức không giữ vị trí lãnh đạo các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng Thời gian: thời gian từ năm 2016 đến năm 2018. 5. Phương pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp luận Đề tài luận văn vận dụng những quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, những văn bản quy phạm pháp luật của Nhà nước liên quan đến tuyển dụng công chức hành chính. 5.2. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp tổng hợp, thống kê: Được sử dụng trong việc thu thập số liệu về các chỉ tiêu đánh giá công tác tuyển dụng công chức: số chỉ tiêu tuyển dụng hàng năm, số thi sinh tham gia dự tuyển, độ tuổi, giới tính, trình độ của thí sinh tham gia dự tuyển, số thi sinh trúng tuyển… Từ đó, phân tích những mặt đạt được, hạn chế trong công tác tuyển dụng công chức thành phố Hải Phòng. Phương pháp so sánh: tác giả so sánh công tác tuyển dụng qua các năm để thấy rõ nét sự thay đổi, tính hiệu quả của các cơ chế, chính sách của địa phương và những nỗ lực của các cấp chính quyền trong việc nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyển dụng công chức. Phương pháp chuyên gia: Phỏng vấn sâu một số chuyên gia thuộc lĩnh vực quản lý nhân lực, quản lý đội ngũ cán bộ, công chức. Việc phỏng vấn sâu chuyên gia nhằm thu thập thông tin và những tìm hiểu sâu những vấn đề thực tiễn đã và đang điễn ra về công tác tuyển dụng công chức cơ quan chuyên môn thuộc UBND TP Hải Phòng ; tìm hiểu sự vận dụng lý luận vào thực tiễn cũng như những bất cập, những vẫn đề đặt cả về thực tiễn và lý luận về tuyển dụng công chức cơ quan chuyên môn thuộc UBNDTPHP. Đối tượng mà tác giả phỏng vấn là người đứng đầu, Trưởng phòng Tổ chức cán bộ các Sở , ngành thuộc UBNDTP về những vấn đề liên quan đến tuyển dụng công chức của cơ quan Sở Số liệu: Thu thập tại các bảng, biểu thống kê, báo cáo hàng năm tại Sở Nội vụ thành phố Hải Phòng. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn Ý nghĩa về lý luận: đề tài nghiên cứu sâu về việc dụng công chức trong các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố (cấp tỉnh) góp phần làm sáng tỏ hơn về việc tuyển dụng công chức cơ quan hành chính nhà nước. Ý nghĩa thực tiễn: Với việc nghiên cứu một cách có hệ thống về tuyển dụng công chức cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng, luận văn góp phần đóng góp vào việc từng bước hoàn thiện tuyển dụng công chức theo phương hướng nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong quản lý, điều hành của bộ máy hành chính nhà nước. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn được bố cục thành 3 chương, cụ thể như sau: Chương 1. Cơ sở lý luận về tuyển dụng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh Chương 2. Thực trạng công tác tuyển dụng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng Chương 3. Quan điểm và giải pháp nhằm hoàn thiện công tác tuyển dụng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng. .