Luận văn Quản lý ngân sách nhà nước tại UBND phường Láng Hạ, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THỊ THẢO TÊN ĐỀ TÀI LUẬN VĂN QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC PHƯỜNG LÁNG HẠ, QU

ẬN ĐỐNG ĐA, THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THỊ TH�

��O TÊN ĐỀ TÀI LUẬN VĂN QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC PHƯỜNG LÁNG HẠ, QUẬN ĐỐNG ĐA, THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng Mã số: 8340201 Người hướng dẫn khoa học: TS. PHẠM THỊ THANH VÂN LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn “Quản lý NSNN tại UBND phường Láng Hạ, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội” là công trình nghiên cứu do tôi thực hiện dưới sự hướng dẫn của TS. Phạm Thị Thanh Vân. Các số liệu trong luận văn được sử dụng trung thực. Kết quả nghiên cứu được trình bày trong luận văn này chưa từng được sử dụng tại bất kỳ công trình nào khác. Hà Nội, ngày tháng năm TÁC GIẢ LUẬN VĂN Nguyễn Thị Thảo MỤC LỤC MỞ ĐẦU 1 1. Tính cấp thiết của đề tài 1 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn.2 3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu. 4 3.1. Mục tiêu nghiên cứu.4 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu. 4 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu. 4 4.1 Đối tượng nghiên cứu. 4 4.2 Phạm vi nghiên cứu.4 5. Phương pháp nghiên cứu.5 6. Kết cấu của đề tài 5 CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CẤP PHƯỜNG.6 1.1. NSNN cấp phường6 1.1.1. Khái niệm NSNN cấp phường 6 1.1.2. Đặc điểm của NSNN cấp phường. 8 1.1.3. Vai trò của NSNN cấp phường đối với sự phát triển kinh tế - xã hội địa phương 10 1.1.4. Nội dung thu, chi NSNN cấp phường. 11 1.2. Quản lý NSNN cấp phường16 1.2.1. Khái niệm quản lý NSNN cấp phường. 16 1.2.2. Mục tiêu của quản lý NSNN cấp phường. 17 1.2.3. Nguyên tắc quản lý NSNN cấp phường18 1.2.4. Bộ máy quản lý NSNN cấp phường20 1.2.5. Nội dung quản lý NSNN cấp phường. 21 1.2.6. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý NSNN cấp phường 32 KẾT LUẬN CHƯƠNG I 37 CHƯƠNG II THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TẠI UBND PHƯỜNG LÁNG HẠ, QUẬN ĐỐNG ĐA, THÀNH PHỐ HÀ NỘI38 2.1. Khái quát tình hình kinh tế - xã hội phường Láng Hạ 38 2.1.1. Vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên và cơ sở hạ tầng 38 2.1.2. Điều kiện để phát triển kinh tế - xã hội.38 2.1.3. Bộ máy quản lý NSNN phường Láng Hạ. 39 2.2. Tình hình thu, chi ngân sách của UBND phường Láng Hạ giai đoạn 2018-2020 40 2.2.1. Tình hình thu ngân sách 40 2.2.2. Tình hình chi ngân sách 43 2.2.3. Công tác cân đối ngân sách.47 2.3. Thực trạng quản lý NSNN tại UBND phường Láng Hạ, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội. 48 2.3.1. Thực trạng lập dự toán NSNN 48 2.3.2. Thực trạng chấp hành dự toán NSNN.53 2.3.3. Thực trạng quyết toán NSNN. 62 2.3.4. Thực trạng kiểm tra, giám sát việc chấp hành NSNN.63 2.3.5. Thực trạng công khai minh bạch tại phường Láng Hạ. 65 2.4. Đánh giá chung về quản lý NSNN tại UBND phường Láng Hạ, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội 66 2.4.1. Những kết quả đạt được 66 2.4.2. Những hạn chế và nguyên nhân 68 KẾT LUẬN CHƯƠNG II.72 CHƯƠNG III: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TẠI UBND PHƯỜNG LÁNG HẠ, QUẬN ĐỐNG ĐA, THÀNH PHỐ HÀ NỘI. 73 3.1. Phương hướng hoàn thiện quản lý NSNN tại UBND phường Láng Hạ, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội.73 3.1.1. Định hướng quản lý NSNN:73 3.1.2. Mục tiêu quản lý NSNN74 3.2. Giải pháp hoàn thiện quản lý NSNN tại UBND phường Láng Hạ, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội 74 3.2.1. Hoàn thiện bộ máy quản lý NSNN. 74 3.2.2. Hoàn thiện lập dự toán NSNN 78 3.2.3. Hoàn thiện chấp hành dự toán NSNN.82 3.2.4. Hoàn thiện quyết toán NSNN. 89 3.2.5. Hoàn thiện kiểm tra, giám sát việc chấp hành NSNN 91 3.2.6. Hoàn thiện công tác công khai ngân sách tại phường Láng Hạ. 93 3.3. Một số kiến nghị. 94 3.3.1. Kiến nghị đối với Nhà nước94 3.3.2. Kiến nghị đối với thành phố Hà Nội. 95 3.3.3. Kiến nghị đối với quận Đống Đa 96 KẾT LUẬN CHƯƠNG III. 96 KẾT LUẬN CHUNG 97 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO. 99 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT NSNN: Ngân sách nhà nước UBND: Ủy ban nhân dân HĐND: Hội đồng nhân dân QLNS: Quản lý ngân sách XHCN: Xã hội chủ nghĩa XDCB: Xây dựng cơ bản KBNN: Kho bạc nhà nước DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ Bảng 2.1: Thu ngân sách của phường Láng Hạ giai đoạn 2018-2020 Bảng 2.2: Tình hình chi ngân sách của phường Láng Hạ giai đoạn 2018-2020 Bảng 2.3: Cân đối thu, chi ngân sách phường Láng Hạ giai đoạn 2018-2020 Bảng 2.4: Tổng dự toán thu ngân sách phường Láng Hạ giai đoạn 2018-2020 Bảng 2.5: Tổng dự toán chi ngân sách phường Láng Hạ giai đoạn 2018-2020 Bảng 2.6: Kết quả thu ngân sách trên địa bàn phường Láng Hạ GĐ 2018-2020 Bảng 2.7: Kết quả chi ngân sách trên địa bàn phường Láng Hạ GĐ 2018-2020 Sơ đồ 2.1: Bộ máy QLNS phường Láng Hạ Sơ đồ 2.2: Quy trình chấp hành thu NSNN của phường Láng Hạ MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong những năm qua, cùng với sự đổi mới chung của đất nước và thực hiện chương trình tổng thể về cải cách hành chính nhà nước, QLNS nhà nước cũng đã có những bước cải cách, đổi mới và đạt được một số thành tựu đáng kể. Đặc biệt là từ khi Luật NSNN số 83/2015/QH13 của Quốc hội có hiệu lực từ ngày 01/01/2017; trong đó quy định cụ thể về việc công khai, giám sát NSNN với mục tiêu và ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc quản lý và điều hành NSNN, phát triển kinh tế - xã hội; Tăng cường tiềm lực tài chính đất nước; quản lý thống nhất nền tài chính quốc gia; xây dựng NSNN lành mạnh, thúc đẩy vốn và tài sản nhà nước tiết kiệm, hiệu quả; tăng tích luỹ để thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước; đảm bảo các nhiệm vụ quốc phòng an ninh và đối ngoại. NSNN là một khâu quan trọng trong điều tiết kinh tế vĩ mô. Trong đó, QLNS Nhà nước được phân cấp từ Trung ương tới địa phương. QLNS phường, xã là cấp quản lý cơ sở gắn với phường, xã, thị trấn - cấp chính quyền cơ sở trong hệ thống tổ chức chính quyền bốn cấp ở nước ta. Ở các thành phố, ngân sách này được gọi tên là ngân sách cấp phường. Ngân sách phường là phương tiện vật chất để chính quyền cấp phường thực hiện các chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn trong quá trình quản lý kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng. Thực tế hiện nay những yếu tố, điều kiện tiền đề chưa được tạo lập đồng bộ, làm cho quá trình QLNS các cấp đạt hiệu quả thấp, chưa đáp ứng được yêu cầu mà luật ngân sách đặt ra. Trên thực tế, tăng cường quản lý NSNN, đổi mới quản lý thu, chi ngân sách sẽ tạo điều kiện tăng thu ngân sách và sử dụng ngân sách quốc gia tiết kiệm, có hiệu quả hơn; giúp chúng ta sớm đạt được mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống nhân dân. Trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng XNCH và đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa yêu cầu đổi mới, QLNS nói chung và ngân sách cấp phường, xã nói riêng đang đặt ra gay gắt. Công tác QLNN của thành phố nhất là QLNS cấp phường trên địa bàn thành phố nói chung và tại UBND phường Láng Hạ nói riêng vẫn còn nhiều khiếm khuyết, hạn chế trong khâu tổ chức lập, phân bổ dự toán, chấp hành và quyết toán NSNN. Nhiều nội dung chi tiêu ngân sách còn chưa đúng chế độ, lãng phí; trình độ quản lý tài chính của các phường, xã hạn chế dẫn đến nhiều thiếu sót; mặt khác do còn mang nặng tư tưởng bao cấp của cơ chế “xin - cho” nên chưa thực sự chủ động trong quản lý chi tiêu tài chính, chưa phát huy được hiệu quả khi sử dụng NSNN, phân cấp QLNS còn nhiều bất cập… Trước tình hình đó, việc nghiên cứu những giải pháp hoàn thiện quản lý NSNN tại UBND phường Láng Hạ có ý nghĩa quan trọng, góp phần vào việc nâng cao hiệu lực QLNS, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và góp phần kiểm soát lạm phát - vấn đề đang nóng bỏng và gay gắt hiện nay. Chính vì vậy, học viên quyết định lựa chọn đề tài: “Quản lý NSNN tại UBND phường Láng Hạ, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội” làm đối tượng nghiên cứu Luận văn Thạc sĩ của mình. 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Tính đến thời điểm hiện tại, ở nước ta có rất nhiều công trình nghiên cứu khoa học, bao gồm các bài viết, các quan điểm, các luận án tiến sĩ, luận văn thạc sĩ, chuyên đề thực tập tốt nghiệp nghiên cứu về vấn đề quản lý NSNN nói chung, quản lý chi NSNN các cấp nói riêng. Trong số đó, học viên xin nêu ra một số công trình nghiên cứu tiêu biểu: - Bài viết “Đổi mới chính sách pháp luật về phân cấp quản lý NSNN” của Ths. Nguyễn Thị Hoàng Yến được đăng trên Tạp chí Tài chính số 9 - 2013. Tác giả đã nêu ra một số bất cập trong phân cấp quản lý NSNN ở Việt Nam hiện nay, kết hợp với những yêu cầu đặt ra đối với NSNN trong thời kỳ hội nhập, để đề xuất một số nội dung đổi mới pháp luật về phân cấp quản lý NSNN. - Bài viết “Phân cấp quản lý NSNN ở Việt Nam và định hướng đổi mới” của TS. Vũ Sỹ Cường - Khoa Tài chính công, Học viện Tài chính. Bài viết đã phân tích tổng quan về tình hình phân cấp QLNS ở Việt Nam, chỉ ra những bất cập, hạn chế trong phân cấp QLNS. - Luận án tiến sĩ “Nâng cao hiệu quả quản lý NSNN thành phố An Giang giai đoạn 2011 - 2015 và tầm nhìn đến 2020” của tác giả Tô Thiện Hiền - Trường Đại học Ngân hàng thành phố Hồ Chí Minh, năm 2012. Trong luận án, tác giả đã tiếp cận nghiên cứu quản lý NSNN và hiệu quả quản lý NSNN thành phố An Giang theo quy trình QLNS, gồm: Lập dự toán NSNN; Chấp hành dự toán NSNN; Quyết toán NSNN. - Luận văn thạc sĩ “Quản lý tài chính tại Bệnh viện Phổi Trung ương” của tác giả Phan Ngọc Anh - Học viện Hành chính Quốc gia, năm 2019. Trong luận văn, tác giả đã tiếp cận nghiên cứu thực trạng quản lý tài chính về công tác thu chi và phân bổ kết quả báo cáo tài chính. Đưa ra định hướng và giải pháp hoàn thiện quản lý tài chính tại Bệnh viện Phổi Trung ương. - Luận văn thạc sĩ “Quản lý thu NSNN tại quận Hậu Lộc, thành phố Thanh Hóa” của tác giả Nguyễn Phương Anh - Học viện Hành chính Quốc gia, năm 2019. Trong luận văn, tác giả đã tiếp cận nghiên cứu thực trạng công tác quản lý thu NSNN và đưa ra giải pháp hoàn thiện công tác quản lý thu NSNN tại quận Hậu Lộc, thành phố Thanh Hóa. - Luận văn thạc sĩ “Quản lý chi thường xuyên NSNN tại Tổng Cục thuế - Bộ Tài chính” của tác giả Hoàng Thị Thu Hường - Học viện Hành chính Quốc gia, năm 2019. Trong luận văn, tác giả đã tiếp cận nghiên cứu thực trạng công tác quản lý chi thường xuyên NSNN và đưa ra giải pháp hoàn thiện công tác quản lý chi thường xuyên NSNN tại Tổng Cục thuế - Bộ Tài chính. Bên cạnh đó, còn có rất nhiều luận án tiến sĩ, luận văn thạc sĩ nghiên cứu về vấn đề quản lý NSNN. Như vậy, các luận án, luận văn đều tiếp cận nghiên cứu công tác quản lý NSNN theo 03 nội dung cơ bản là: lập dự toán, chấp hành dự toán và quyết toán. Tuy nhiên, điều kiện áp dụng của mỗi địa phương khác nhau là khác nhau, công tác quản lý NSNN cũng khác nhau. Do đó, học viên đã quyết định lựa chọn đề tài này làm đối tượng nghiên cứu luận văn thạc sĩ của mình. 3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục tiêu nghiên cứu Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là tìm kiếm hệ thống các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý NSNN tại UBND phường Láng Hạ, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội, góp phần vào việc quản lý và sử dụng có hiệu quả nguồn ngân sách trên địa bàn thành phố. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt được mục tiêu trên, luận văn xác định các nhiệm vụ nghiên cứu sau: - Xác định khung lý thuyết về quản lý NSNN cấp phường. - Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý NSNN tại UBND phường Láng Hạ, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội trong giai đoạn 2018-2020 . - Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý NSNN tại UBND phường Láng Hạ, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội trong thời gian tới. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1 Đối tượng nghiên cứu Quản lý NSNN tại UBND phường Láng Hạ, quận Đống Đa, TP Hà Nội. 4.2 Phạm vi nghiên cứu - Về nội dung: Luận văn tiếp cận nghiên cứu quản lý NSNN tại UBND phường Láng Hạ, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội theo những nội dung cơ bản của quản lý NSNN, bao gồm: Lập dự toán NSNN; Chấp hành dự toán NSNN; Quyết toán NSNN; Kiểm tra, giám sát việc chấp hành NSNN. - Về không gian: Nghiên cứu trong phạm vi UBND phường Láng Hạ, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội. - Về thời gian: Số liệu thu, chi ngân sách và các hoạt động quản lý NSNN tại UBND phường Láng Hạ, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội được thu thập, xử lý và phân tích trong giai đoạn 2018-2020 ; các giải pháp được đề xuất đến năm 2025. 5. Phương pháp nghiên cứu Luận văn sử dụng tổng hợp các phương pháp nghiên cứu khoa học. Luận văn có sự phân tích các tư liệu, tài liệu ghi chép lịch sử hình thành và phát triển của UBND phường Láng Hạ, cũng như tình hình hoạt động QLNS cấp phường ở đây thời gian qua, đặc biệt từ 2018-2020 để phân tích, nghiên cứu và so sánh. Luận văn cũng xem xét chủ đề nghiên cứu trong một mối tương quan logic, biện chứng với các vấn đề khác làm cho luận văn có tính ứng dụng cao hơn. Nhằm mô tả, phân tích, đánh giá thực trạng quản lý NSNN tại UBND phường Láng Hạ đảm bảo tính chính xác và trung thực của các tài liệu đã thu thập được. 6. Kết cấu của đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, nội dung luận văn được trình bày trong ba chương: Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý NSNN cấp phường. Chương 2: Thực trạng quản lý NSNN tại UBND phường Láng Hạ, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội. Chương 3: Giải pháp hoàn thiện quản lý NSNN tại UBND phường Láng Hạ, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội. .