Luận văn Chất lượng công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA MAI THÀNH LONG CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC VĂN PHÒNG ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH KHÁNH HÒA LUẬN VĂN T

HẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA MAI THÀNH LONG CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC VĂN PHÒNG ỦY BAN NHÂN DÂN TỈ

NH KHÁNH HÒA Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS. TS. HOÀNG MAI LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn “Chất lượng công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa” là kết quả của quá trình nghiên cứu nghiêm túc dưới sự hướng dẫn của PGS. TS. Hoàng Mai. Các số liệu trong luận văn là khách quan, trung thực, khoa học và có nguồn gốc rõ ràng. Tôi xin chịu trách nhiệm về kết quả nghiên cứu của mình. Đắk Lắk, ngày tháng năm 2021 HỌC VIÊN Mai Thành Long LỜI CẢM ƠN Tôi xin chân thành cảm ơn quý thầy, cô giáo của Phân viên Học viện Hành chính Quốc gia khu vực Tây Nguyên đã giúp tôi rất nhiều trong quá trình học tập và hoàn thành luận văn. Bản thân xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến PGS. TS. Hoàng Mai đã nhiệt tình, tận tâm, đầy trách nhiệm hướng dẫn tôi hoàn thành luận văn này. Cảm ơn lãnh đạo, công chức Văn phòng UBND tỉnh Khánh Hòa và cán bộ, công chức các sở, ngành trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa đã tạo điều kiện cho tôi hoàn thành luận văn. Bản thân đã rất cố gắng học hỏi, tìm tòi, nghiên cứu; tuy nhiên, luận văn sẽ không tránh khỏi thiếu sót, hạn chế. Kính mong quý thầy, cô giáo, bạn bè và đồng nghiệp tiếp tục đóng góp để đề tài ngày càng hoàn thiện hơn. Cuối cùng, xin cảm ơn sâu sắc gia đình, người thân đã cổ vũ, động viên để tôi hoàn thành luận văn này. Xin trân trọng cảm ơn! Đắk Lắk, ngày tháng năm 2021 HỌC VIÊN Mai Thành Long MỤC LỤC Trang Trang phụ bìa Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục PHẦN MỞ ĐẦU 1 Chương 1.CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC VĂN PHÒNG ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH 8 1.1. Công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh.8 1.2. Chất lượng công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh. 11 1.3. Sự cần thiết phải nâng cao chất lượng công chức Văn phòng UBND tỉnh . 22 Kinh nghiệm nâng cao chất lượng công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh tại một số địa phương 28 1.4. Tiểu kết chương 1 32 Chương 2. THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC VĂN PHÒNG ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH KHÁNH HÒA 33 2.1.Khái quát về công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa .33 Phân tích thực trạng chất lượng công chức Văn phòng UBND tỉnh Khánh Hòa. 37 2.2. 2.3. Nhận xét chất lượng công chức Văn phòng UBND tỉnh Khánh Hòa.57 Tiểu kết chương 2 66 Chương 3. PHƯƠNG HƯỚNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC VĂN PHÒNG ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH KHÁNH HÒA.67 3.1. Phương hướng 67 3.2. Một số giải pháp nâng cao chất lượng công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa 69 3.3. Kiến nghị 87 Tiểu kết chương 3 90 KẾT LUẬN 91 TÀI LIỆU THAM KHẢO.93 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong tổng thể các yếu tố cần thiết cho sự phát triển kinh tế - xã hội của quốc gia nói chung và từng địa phương nói riêng, nhân tố con người luôn được xác định là yếu tố cơ bản, quan trọng, có tính chất quyết định và giữ vai trò chi phối đối với các yếu tố khác. Điều này được khẳng định và chứng minh bởi quá trình trình xây dựng và phát triển của nhiều quốc gia trong khu vực và thế giới mà Singapore, Nhật Bản là những điển hình đi lên từ trong những điều kiện hết sức khó khăn về tự nhiên. Ngày nay, sự giàu mạnh của một quốc gia không còn phụ thuộc quá nhiều ở diện tích lớn hay nhỏ, dân số đông hay ít và tài nguyên có phong phú, đa dạng hay không; mặc dù đó là những nguồn lực rất quan trọng cho sự phát triển nhưng cái được quan tâm nhiều nhất hiện nay chính là yếu tố con người, nguồn lực vô hạn của sự sáng tạo hiện được chuẩn bị, đầu tư và khai thác như thế nào. Đội ngũ công chức là một bộ phận của nguồn nhân lực khu vực công yếu tố cấu thành quan trọng của nguồn nhân lực xã hội mà những đóng góp của họ luôn có vai trò đặc biệt to lớn trong toàn bộ thành tựu phát triển chung về kinh tế - xã hội của quốc gia và từng địa phương. Khẳng định vai trò của đội ngũ này trong toàn bộ sự nghiệp cách mạng Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc. Muôn việc thành công hoặc thất bại, đều do cán bộ tốt hay kém” [33]. Hiện nay, đứng trước những thách thức của kinh tế thị trường, một bộ phận không nhỏ công chức đã bộc lộ những hạn chế, yếu kém cả về năng lực chuyên môn và ý thức chính trị. Điều đó thể hiện ở chổ: nhiều công chức bảo thủ trong cách nghĩ, cách làm; quan liêu, hành chính; không thạo việc; tác phong chậm chạp, rườm rà; thái độ thờ ơ, thiếu trách nhiệm, dẫn đến sự trì trệ về phương thức hoạt động trong các cơ quan hành chính nhà nước. Thực tế cho thấy, những nơi mà cơ quan hoạt động hiệu quả, đoàn kết, vững mạnh thường là có đội ngũ công chức mạnh, chất lượng và ngược lại, những cơ quan yếu kém, lủng củng thường cũng bắt đầu từ công tác tổ chức, cán bộ, cộng với sự hạn chế về năng lực, phẩm chất của đội ngũ công chức. Công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa cũng không nằm ngoài thực trạng chung của cả nước. Về tổng thể, đội ngũ công chức Văn phòng UBND tỉnh Khánh Hòa đã hoàn thành nhiệm vụ được giao; có lập trường chính trị, tư tưởng vững vàng; được đào tạo, có trình độ chuyên môn; có năng lực và phẩm chất đạo đức; có tinh thần trách nhiệm và tận tụy vì công việc. Tuy nhiên, đội ngũ công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa cũng còn những tồn tại, hạn chế như: trình độ chuyên môn chưa phù hợp với vị trí đảm nhiệm; kỹ năng hạn chế; một bộ phận công chức còn quan liêu, trì trệ, thờ ơ nhiều hơn là kiến tạo phục vụ. Những tồn tại, hạn chế này nếu không có những giải pháp hữu hiệu, kịp thời sẽ ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả hoạt động của Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa. Xuất phát từ vai trò, ý nghĩa của nguồn nhân lực nói chung, chất lượng công chức trong bộ máy hành chính nhà nước nói riêng, từ thực trạng chất lượng công chức tại Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa, tác giả chọn đề tài “Chất lượng công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa” làm đề tài luận văn Thạc sĩ Quản lý công. Đây là vấn đề phù hợp với yêu cầu cải cách nền hành chính hiện nay, phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương và Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa. 2. Tình hình nghiên cứu - Nguyễn Phú Trọng và Trần Xuân Sầm 2003 , Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời k đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, NXB. Chính trị quốc gia, Hà Nội. Trong cuốn sách này, hai tác giả đã phân tích, hệ thống hóa các căn cứ khoa học của việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức và đưa ra hệ thống các quan điểm, giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức nhằm đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế. Tuy nhiên, tác phẩm này viết ở tầm rộng, bao quát về đội ngũ công chức nói chung, chưa đi sâu vào đội ngũ công chức từng cấp, từng ngành [56]. - Thang Văn Phúc và Nguyễn Minh Phương 2005 , Cơ sở lý luận và thực tiễn xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, NXB. Chính trị Quốc gia, Hà Nội. Hai tác giả đã phân tích sâu sắc khái niệm về cán bộ, công chức, vị trí, vai trò của đội ngũ cán bộ, công chức, sự cần thiết phải xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức và những khó khăn, thách thức trong việc xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức. Đây là công trình nghiên cứu quy mô nhưng phạm vi rộng, vấn đề nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức tại các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh chưa được làm rõ trong cuốn sách này [47]. - Nguyễn Tiến Trung 2011 , “Tiếp tục xây dựng, nâng cao chất lượng độ ngũ cán bộ, công chức nhà nước giai đoạn 2011 - 2020”, Tạp chí Tổ chức nhà nước số tháng 4). Bài báo đã chỉ ra những hạn chế, tồn tại và nguyên nhân của hạn chế về chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức của nước ta. Trên cơ sở đó, tác giả đã đề xuất những giải pháp nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức có phẩm chất và năng lực đáp ứng yêu cầu của công cuộc xây dựng và phát triển đất nước, phù hợp với yêu cầu thực tiễn, có đủ năng lực thi hành công vụ, tận tụy phục vụ nhân dân. Nội dung bài viết sát với đề tài luận văn nên rất có giá trị tham khảo [57]. - Hà Thị Tâm, luận văn thạc sĩ chuyên ngành Quản lý công, Học viện Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh, năm 2016 “Nâng cao chất lượng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận”. Luận văn nghiên cứu và phân tích khá đầy đủ về các tiêu chí đánh giá chất lượng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận. Có sự phân tích, đánh giá và đưa ra kết luận sát với lý luận, phù hợp với thực tiễn, đồng thời nêu lên được nhiều giải pháp thiết thực để nâng cao chất lượng đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận trong thời gian tới. Đề tài luận văn này sát với đề tài mà tác giả đang nghiên cứu nên có tính chất tham khảo khi nghiên cứu làm luận văn [55]. - Nguyễn Đức Đam, luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Quản lý công, Học viện Hành chính Quốc gia Hà Nội, năm 2017 “Chất lượng công chức Bộ Tài nguyên và Môi trường”. Luận văn nghiên cứu và phân tích khá đầy đủ về các tiêu chí đánh giá chất lượng công chức của Bộ Tài nguyên và Môi trường, có sự đối chiếu, so sánh từng tiêu chí giữa lý luận và thực tiễn. Luận văn cũng nêu lên được nhiều giải pháp thiết thực để nâng cao chất lượng đội ngũ công chức của Bộ trong thời gian tới. Tuy nhiên, những giải pháp chỉ mang tính chung, chưa đưa ra được giải pháp cụ thể đối với đội ngũ công chức của Bộ trong bối cảnh đổi mới công tác quản lý theo hướng Bộ quản lý đa ngành, đa lĩnh vực [29]. Mặc dù quy mô, phạm vi và địa điểm khác nhau nhưng các đề tài trên đã nghiên cứu làm rõ nội dung chất lượng công chức trong bộ máy hành chính ở nước ta hiện nay. Trên cơ sở lý luận về chất lượng công chức, các tác giả đã đối chiếu, so sánh với thực tiễn để chỉ ra phương hướng và các giải pháp thiết thực nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức. Các công trình nghiên cứu trên đã giúp tác giả có cơ sở để định hướng nghiên cứu, xây dựng nền tảng lý luận cho các vấn đề cần nghiên cứu, gắn lý luận với thực tiễn. Nghiên cứu về vấn đề này cho đến thời điểm hiện nay, tại tỉnh Khánh Hòa chưa có đề tài nghiên cứu khoa học nào đề cập một cách có hệ thống, toàn diện đến chất lượng công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa. Vì vậy, với đề tài “Chất lượng công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa” nội dung mà đề tài luận văn hướng đến nghiên cứu là phù hợp với thực tiễn và đảm bảo không trùng lắp với bất k công trình khoa học nào đã công bố trước đây. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở lý luận chất lượng công chức cơ quan chuyên môn Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh) thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và thực trạng chất lượng công chức của Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa, luận văn đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ giai đoạn hiện nay và trong thời gian tới. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Nghiên cứu, hệ thống hóa cơ sở lý luận về chất lượng công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa. - Phân tích, đánh giá thực trạng chất lượng công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa; từ đó chỉ ra những ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế. - Đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận văn là chất lượng công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Về nội dung: Luận văn nghiên cứu chất lượng công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa. - Về không gian: Luận văn nghiên cứu Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa, chủ yếu tập trung nghiên cứu về chất lượng công chức các phòng, ban chuyên môn không nghiên cứu, khảo sát các đơn vị sự nghiệp trực thuộc gồm: Hành chính - Tổ chức, Kinh tế, Xây dựng nhà đất, Nội chính, Tổng hợp, Khoa giáo - Văn xã, Kiểm soát thủ tục hành chính, Quản trị, Ban tiếp công dân. - Về thời gian: Luận văn nghiên cứu trong giai đoạn từ năm 2016 đến năm 2019. 5. Phương pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp luận Để nghiên cứu đề tài này, tác giả vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin, chủ nghĩa duy vật biện chứng và duy vật lịch sử. 5.2. Phương pháp nghiên cứu Các phương pháp nghiên cứu khoa học được tác giả áp dụng, gồm: - Phương pháp khảo cứu tài liệu: Phương pháp này được sử dụng để nghiên cứu hệ thống văn bản pháp luật của Nhà nước, báo cáo của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền và các công trình khoa học, đề tài, đề án, bài báo khoa học có liên quan đã được công bố về chất lượng công chức nhằm phục vụ cho việc giải quyết các vấn đề mà đề tài đặt ra. - Phương pháp phân tích, tổng hợp: Tác giả sử dụng phương pháp này để phân tích thực trạng chất lượng công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa; trên cơ sở đó đánh giá ưu điểm, hạn chế, nguyên nhân của hạn chế và rút ra những nhận xét, kết luận toàn diện, làm cơ sở đề xuất các giải pháp có tính khả thi, phù hợp với điều kiện thực tế nhằm nâng cao chất lượng công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa. - Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi: Để có cơ sở đánh giá kỹ năng của đội ngũ công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa, tác giả tiến hành khảo sát bằng bảng hỏi với số lượng 200 phiếu, đối tượng khảo sát là công chức các cơ quan tham mưu cấp sở thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa, phương pháp xử lý số liệu bằng toán thống kê. 6. Đóng góp của luận văn - Về lý luận: Việc nghiên cứu đề tài góp phần hệ thống hóa các tiêu chí cơ bản phản ánh chất lượng công chức và các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng công chức của Văn phòng Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. - Về thực tiễn: Những số liệu được tổng hợp, phân tích, đánh giá và kết luận của luận văn sẽ góp phần làm rõ những ưu điểm, hạn chế, nguyên nhân của hạn chế của đội ngũ công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa; từ đó giúp cho công chức tự hoàn thiện, nâng cao chất lượng thực thi công vụ; đồng thời, giúp cho cơ quan quản lý công chức xây dựng kế hoạch nâng cao chất lượng đội ngũ công chức. 7. Bố cục luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn được cấu trúc thành 3 chương, gồm: Chương 1: Cơ sở lý luận về chất lượng công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh. Chương 2: Thực trạng chất lượng công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa. Chương 3: Giải pháp nâng cao chất lượng công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa. Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC VĂN PHÒNG ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH 1.1. Công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh 1.1.1. Khái niệm Công chức là thuật ngữ được sử dụng phổ biến ở nhiều quốc gia trên thế giới, nhưng quan niệm thì chưa thống nhất. Sự khác nhau trong quan niệm về công chức được quyết định bởi các yếu tố như thể chế chính trị, thể chế hành chính, truyền thống, sự phát triển kinh tế - xã hội và các yếu tố văn hóa [33]. Ở nước ta, quan niệm công chức được hình thành và phát triển liên tục theo tiến trình lịch sử, mỗi thời k khác nhau lại có những quan điểm khác nhau về công chức. Hiện nay, quy định tại Khoản 1, Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức được Quốc hội khóa XIV thông qua ngày 25/11/2019: “Công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh tương ứng với vị trí việc làm trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan phục vụ theo chế độ chuyên nghiệp, công nhân công an, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước” [51]. Theo đó, công chức Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh là công dân Việt nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ tương ứng với vị trí việc làm của Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước. .